Vertigo

Alfred Hitchcock.
1958, Ölüm Korkusu

James Stewart, Kim Novak, ve Dallas dizisindeki Bn Ellie'miz Barbara Bel Geddes.
1951- 1964 yılları Hitchcock sinemasının başyapıtlar dönemidir.
Ya da Post Modernizm dönemi..
Bu dönem erkek,kadın ,anne karakterler üçgeninde Maternal Süperego’nun hakim olduğu, anne sevgisi arayan erkekler teması merkezli anlatılardır.

Bu dönemin diğer filmleri :
Strangers On A Train
Arka Pencere
North by Northwest
Psycho
ve elbette Birds...

Yükseklik korkusu olan emekli San Fransisco polis detektifi olan kahramanımız, eski bir tanıdığının karısını takip etmesini istemesi üzerine kendi şeytanlarının ve büyüleyici güzellikteki bir kadının pençesine düşer.
Alfred Hitchcock ise Francois Truffaut'ya filmi " Adam, ölmüş bir kadınla yatmak istemektedir." diye özetler.
Elbette bir yönetmenin filmini sözlerle anlatmasını talep eden izleyiciyle (bir kez daha) dalga geçmektedir.
Hitchcock'un genel kabule göre Arka Pencere ile beraber en iyi iki filminden biridir Vertigo.
Bu satırların yazarına göre ise , (ki bu satırların yazarı ‘bu satırların yazarı’ söz öbeğinden hiç hoşlanmamaktadır ), Psycho’dan sonra en iyi iki filminden biridir.
Film , enteresan bir şekilde hem gişede hem de başlangıçta eleştirmenler gözünde başarısız olunca Hitchcock Kim Novak'ı yanlış seçim, James Stewart'ı da artık seyirci için çok yaşlı görünmekle suçlar.
Bir daha da onunla çalışmaz. Oysa o zamana dek favori oyuncusudur.
Filmin değeri sonradan anlaşılır.
2012 'de ünlü Sight & Sound dergisinin anketinde Citizen Kane'i geçerek tüm zamanların en iyi filmi listesinde birinci olur

Filmin en unutulmaz sahnelerinden birinde , "Madelaine" karakterinin Hitchcock'un arzuları çerçevesinde banyoda giyinip hazırlanıp sevişmek için çıkması anlamlıdır.
Katilin cezasını çekmediği tek Hitchcock filmi olur Vertigo.
Amerikan Yapımcılar Kodu Yönetiminin talepleriyle, suçlunun yakalandığı sahne çekilmiş ama filmde kullanılmamıştır.
Sapık'ı haber veren pek çok detay sahne barındırır..
Kadın gözüne zoom.
Halı serilmiş merdivenden çıkan detektif..
Boş odaları gösteren otel anahtarları vb..
Açılış Sahnesi ünlü tasarımcı Saul Bass tarafından yapılır.
Bilgisayar grafiği kullanılan ilk filmdir.

James Stewart ‘ın ismini kırmızı şehevi dudaklarla beraber görürüz.
Daha ilk baştan arzularla alakalı bir film olduğunu ortaya koyar..
Ve Kim Novak ‘ın ismini de sağa sola bakan gözlerle
Arzu dediğimiz zaman mesele bakışla alakalıdır.
Male Gaze
Erkeğin kadına bakışı
Yönetmenin bakışı
Karakterin bakışı
Bizim bakışımız.