Sadece insansın: Cennete yakın
"Zayıfın güç kazanması, kendisinden güçlü olana bağlıdır. Bu, 'diğerine bağlı' durumu ise, onu efendi olmaya çalışırken köle; beyaz atından düşen bir prens haline getirerek, sınırlarıyla yüzleştirir ve aynı döngünün içinde dönüp dolaşır."
“'Bitti artık.’ Nedir bunun anlamı?
'Var olmamıştı hiç’ demek gibi bir şey bu,
Ve dönüp dolaşıyor daire halinde, sanki varmış gibi!
Yeğlerim ben bundan dolayı sonsuz boşluğu.”
Johann Wofgang Von Goethe, Faust
Cennete Yakın, 27 Temmuz 2023'te Netflix’ te yayına girdi ve şimdilerde aynı platformun Top 10 listesinde ilk sırada bulunuyor. Bilim kurgu, aksiyon, gerilim ögeleri barındıran filmin yönetmen koltuğunda Boris Kunz yer alırken, senaryosunu Simon Amberger, Peter Kocyla ve Boris Kunz üstleniyor.
İzleyiciyi, gelişen teknoloji sayesinde insan ömrünün nakledilebildiği bir zamana götüren Cennete Yakın, “Uzun yaşam mı, yoksa kaliteli bir hayat mı?” sorusunu merkeze alarak ilerliyor.
CENNETE YAKIN
Aeron isimli şirket, yoksul insanlara ömürleri karşılığında bir ücret önerir. Şirketin hedefi, nitelikli kişileri (bilim insanı, sanatçı, düşünür) daha uzun yaşatarak, dünyanın gelişimine katkı sunmaktır. Göçmen, yoksul ve mahkumlardan aldıkları gençliği, yaşlı bilim insanlarına verirken, reklamları ise küresel ısınma konusunda gelişmeler sağlandığı, Amerikan hapishanelerinde mahkum sayısının azaldığı yönündedir. Aeron’a en yüksek bağış toplayan şirket çalışanı Max, kariyerinde yükselir ve eşiyle lüks bir daireye taşınır. Yaşam standarttındaki iyileşme neticesinde, işiyle ilgili eleştirileri umursamayarak, kapitalizmin gereklerine uyduğunu söyler. Max ve eşi Elena, evlerinde çıkan bir yangın sonucu bankaya borçlanırlar. Sigorta şirketi, yangının ihmalden kaynaklandığını belirterek masrafları ödemez ve bu sırada Elena’nın bankaya teminat olarak ömründen otuz sekiz yıl verdiği öğrenilir. Yaşanılanlar, Max ve Elena’yı hem insani hem de ilişkisel, büyük bir değişime sürükler.
SADECE FAUSTUS'SUN
Cennete Yakın, Almanya yapımı bir film ve yazılışından yüzlerce yıl sonra yine kendi topraklarından bir hikaye olan Faustus'a benzer bir senaryo ile karşımıza çıkıyor. En bilinen versiyonlarını Marlowe (1604) ve Goethe‘nin (1808) yazmış olduğu Doktor Faustus / Faust tıp, ilahiyat, hukuk gibi pek çok alanda bilgi sahibi olan yaşlı bir doktor ve öğretmendir. Ancak hala daha doğa ve yaşam üzerine cevap bulamadığı soruları vardır. Kendisini sıradan insandan üstün kılan meziyetlerine karşılık, dünyanın sırrına erişemeyen bir ölümlüdür. Bu yüzden şöyle söyler; “Yine de sen sadece Faustus’sun, bir insansın. İnsanlara sonsuz yaşam ya da ölenlere yeniden can verebiliyor musun?” (Christopher Marlowe- Doktor Faustus)
Faustus, buhranlı bir sürecin eşiğindedir ki tam da bu sırada Mefistofeles ile karşılaşır, ona; “Faustus ölçüsüz düşünceleriyle Tanrı’ya karşı gelip kendini sonsuz ölüme mahkum etti: ruhunu Lucifer’e sunuyor. Karşılık olarak yirmi dört yıl bağışlamasını, tam bir doyum yaşatmasını istiyor.-” C.M. der ve Mefistofeles’in ona yaptığı büyü sayesinde yeniden gençleşerek, hazlarının peşinde koşar.
Cennete Yakın’da da karakterlerin benzer narsistik eğilimlerde bulunarak, tanrıya öykündüğünü görürüz. Aeron şirket yetkilileri, doğrudan Doktor Fautus ile aynı hayâli kurgular. Elena, anne olma arzusu ile bencilleşerek, masum birinin hayatını gasp eder. Buna karşılık, Faustus'la benzerlik barındırsa da metinsel derinlikten ziyade, aksiyon sahnelerine dayalı bir yapıda çerçevelenir.
İnsanın nesnelliğini kabullenmesi kolay değildir. Ya ruhsal nitelikler atfeder kendine ya da dünyevi hırslar edinir. Çıkarları ve hazları doğrultusunda sistemle işbirliği yaparken bunun, sonunu hazırladığından habersizdir. İncelediğimiz iki hikâyede de, zayıfın güç kazanması, kendisinden güçlü olana bağlıdır. Bu, "diğerine bağlı" durumu ise, onu efendi olmaya çalışırken köle, beyaz atından düşen bir prens haline getirerek, sınırlarıyla yüzleştirir ve aynı döngünün içinde dönüp dolaşır.
