CHP'den 'Sezaryen Doğum' Açıklaması
CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, son dönemde gündemden düşmeyen sezaryen doğum tartışmalarıyla ilgili bir açıklama yaptı. İktidarın tavrını eleştiren Şahbaz, yapılması gerekenleri tek tek anlattı.

Geçen yıl Sağlık Bakanlığı'nın "Normal Doğum Eylem Planı" adı altında sezaryen karşıtı yayınlar yapması tartışmalara neden olurken, 10 Nisan'da Fenerbahçe ile oynadıkları maç öncesi Sivassporlu futbolcuların sahaya "Doğal olan normal doğum" yazılı bir pankartla çıkması kamuoyunda infial yarattı. Kadınların nasıl doğum yapacağına yönelik yeşil sahalardan gelen bu yorum, cinsiyetçi bir dayatma olarak değerlendirildi. Vajinal doğum ya da sezaryen doğumun ancak doğum yapacak kadınların ve doktorların kararıyla gerçekleşebileceği vurgulandı.
Konuyla ilgili muhalefetten de büyük tepki gelirken, CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Gölge Sağlık Bakanı Dr. Zeliha Aksaz Şahbaz da iktidarın bu tavrına tepkisini dile getirdiği bir açıklama yaptı. Şahbaz, Sivasspor maçında yaşanan skandalla ilgili "Bu flamayı binlerce erkeğin bulunduğu bir stadyumda futbolcuların eline vererek toplumsal farkındalık yaratmaya çalışmak tam da AKP iktidarının
icraatı olabilirdi. Bu uygulama kadın bedeni üzerinde tahakküm kurmaya çalışan, kadının ne giyeceğine, kaç çocuk doğuracağına, nasıl doğuracağına erkeklerin karar verdiği çağdışı ataerkil
zihniyetin dışavurumudur" ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanlığı'nı sezaryen ve vajinal doğum oranlarındaki değişimi daha dikkatle incelemeye davet eden CHP Genel Başkan Yardımcısı, sezaryenle doğum oranlarının 2001’de yüzde 21 iken, Sağlıkta Dönüşüm programı ile beraber 2010 yılında yüzde 43’e, 2023 yılında yüzde 61.5 oranına yükseldiğini
belirterek, özel hastanelerde sezaryenle doğum oranının da 2023 yılında yüzde 78.1 olduğunu bildirdi.
Sezaryen doğum oranlarının Türkiye'de yüksek olduğunu ancak bu doğumu tercih eden kadınları "başarısız anne" olarak niteleyip futbolculara pankart açtırılmasının iktidardan alınan bir cesaret olduğunu söyleyen Şahbaz, "AKP’nin sağlık politikalarında yıllar içinde kadın sağlığında gelinen noktaya bakalım; İlk icraat olarak kadın sağlığı için son derece önemli olan Aile Planlaması merkezleri kapatılmıştır. Bu merkezlerde ve sağlık ocaklarında ücretsiz olarak dağıtılan Doğum Kontrol Hapları, prezervatifler, rahim içi araç uygulamaları ulaşılamaz hale gelmiştir" diye konuştu.
Sağlıkta Dönüşüm programı ile 1. Basamak Sağlık hizmetlerinden ebelerin çekildiğini hatırlatan CHP'li isim, önceden hemen her sağlık ocağında görev yapan, doğum kontrol yöntemlerini öğreten, spiral takan, gebelerin takibini yapan, tansiyon, aşı programlarını, gebeliği takip eden ebelerin artık neredeyse yok olduğunu ifade etti.
Aile Sağlığı Merkezlerinde ebe kadrosu olmadığını vurgulayan Şahbaz, gebelerin artık doğum öncesinde ebelerin takibinden, psikolojik, tıbbi desteğinden mahrum kaldığını aktardı. "Doğum öncesi takiplerin neredeyse tamamı ulaşabildiği kadarıyla hastanelerde gerçekleştirilmektedir" diyen Şahbaz, "Bu da gebelerin, korkularını aşmadan, gerekli tıbbi, bilgi ve psikolojik desteği alamadan yani doğuma hazır olmadan sürece girmesi ve sezeryanla doğum oranlarında artışa neden olmaktadır" dedi.
Vajinal doğumun tecrübeli ebeler ve kadın doğum hekimlerinin 24 saat acil doğum hizmeti verdiği, altyapısı güçlü klinikler ve hastanelerde yapılması gerektiğini söyleyen Şahbaz, şöyle konuştu:
"Bunun karşılığı Doğumevi olarak da adlandırılan, ülkemizde nerdeyse her ilde bulunan, tecrübeli ebeleri ve uzman doktorlarıyla güçlü kadroları olan yüz yıllık geçmişe sahip Kadın Hastalıkları Doğum ve Çocuk Hastaneleridir. Bu hastaneler Sağlıkta Dönüşüm Programı ile birlikte kapatılmıştır. Örneğin Bakırköy’ün merkezindeki Bakırköy Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi kapatılarak yerine AVM yapılmıştır. Ankara’da, Zekai Tahir Burak, Etlik Zübeyde Hanım, Telsizler, Ulucanlar, İzmir’de, Bursa, Kocaeli, Adana, Mersin, Isparta, Eskişehir, Antalya, Manisa, Elazığ ve ismini sayamadığım illerimizdeki Kadın Doğum ve Çocuk Hastaneleri kapatılmış, personeli kentin kilometrelerce uzağında bulunan şehir hastanelerine taşınmıştır.
Çoğu hastanede Kadın Doğum Klinikleri içi boşaltılarak doğum hizmeti veremez hale gelmiştir. Doğumda kamu sağlık hizmetleri ulaşılabilir olmaktan uzaklaşmıştır. Halk, şehir merkezinde
bulunan özel hastanelere gitmeye zorlanmıştır."
CHP Genel Başkan Yardımcısı, ülke gündeminden düşmeyen bu sorunlar için şu önerileri sıraladı:
⁃ Doğum öncesi 1. Basamak Aile Sağlığı Merkezlerinde görev yapacak ebeler tarafından yakın takip ile eğitim, tıbbi ve psikolojik destek sağlanarak doğum korkusu aşılmalı, hasta doğuma hazır hale gelmelidir.
⁃ Uzun saatler alan doğum takibini ve doğumu gerçekleştirecek tecrübeli ebe ve Kadın Doğum hekimlerinden oluşan güçlü uzman kadroları ile Kadın Doğum ve Çocuk Hastaneleri kolaylıkla ulaşılabilir lokasyonlarda tekrar açılmalıdır. Bu hastanelerde güçlü altyapısı ve tecrübeli, güçlü kadroları ile saatler süren doğum eylemi güven içinde gerçekleşebilmelidir.
⁃ Kadın Doğum hekimlerini doğum eyleminde yaşanan komplikasyonlar karşısında malpraktis ve milyonlarca lira tazminat davalarından koruyucu yasal ve ekonomik altyapı oluşturulmalıdır.