2025 Enflasyon Karmaşası: 11 Hedef Arasında Maaşlar Buharlaşıyor, 2026 Zamları Tehlikede
DİSK-AR hesaplamalarına göre 22 bin TL'lik asgari ücret 9 ayda 6 bin TL eridi, alım gücü 16 bin TL'ye geriledi. OVP ve MB raporlarında 11 farklı 2025 enflasyon hedefi (yüzde 9,9'dan 38'e) tutarsızlığı gösterirken, kasımda 13'e çıkması beklenen hedefler milyonlarca işçiyi, memuru ve emekliyi düşük zamlarla mağdur edecek. Toplam gelir kaybı 3-3,5 trilyon TL'yi aştı.
Türkiye'de enflasyon belirsizliği, ücretli kesimlerin alım gücünü hızla eritiyor. Temmuz-Eylül arası üç aylık enflasyon farkı yüzde 7,5 olarak kesinleşirken, 2025 yılsonu enflasyonu üzerinden belirlenecek maaş zamları için Orta Vadeli Programlar (OVP) ve Merkez Bankası (MB) Enflasyon Raporları'nda ilan edilen 11 farklı hedef, ekonomi yönetiminin tutarsızlığını gözler önüne seriyor.
Devrimci İşçi Sendikaları Araştırma Merkezi'nin (DİSK-AR) eylül enflasyonu sonrası hesaplamalarına göre, 22 bin TL'lik asgari ücretin 9 aylık erimesi 6 bin TL'yi buldu; reel alım gücü 16 bin TL'ye indi. Milyonlarca işçinin toplam gelir kaybı 789 milyar TL, vergi dilim kaymaları ve damga vergisi kesintileriyle birlikte 1 trilyon 328 milyar TL'ye ulaştı.
2025 ENFLASYON HEDEFLERİ...
Kamuda 4 milyon memur ve sözleşmelinin maaşlarındaki benzer enflasyon tahribatı eklendiğinde, kamu-özel sektördeki toplam kayıp 3-3,5 trilyon TL dolayında hesaplanıyor. 16,5 milyonu aşan emekliler dahil edildiğinde bu rakam trilyonlarca liraya yükseliyor. Gelirlerini enflasyona endeksleyemeyen geniş kesimlerin milli gelirden aldığı pay her yıl azalırken, ücret ödemelerinin GSYH içindeki oranı sürekli geriliyor. Eski Gelirler Genel Müdürü ve Hazine Müsteşarı Prof. Nevzat Saygılıoğlu, bu tutarsızlıkları "tahterevalli" olarak nitelendirdiği makalesinde, 2025 enflasyon hedeflerini şöyle derledi:
- 2023-2025 OVP yüzde 9,9
- 2024-2026 OVP yüzde 15,2
- 2025-2027 OVP yüzde 17,5
- 2026-2028 OVP yüzde 28,5
- MB Enflasyon Raporu 2024-I yüzde 36
- MB Enflasyon Raporu 2024-II yüzde 38
- MB Enflasyon Raporu 2024-III yüzde 38
- MB Enflasyon Raporu 2024-IV yüzde 21
- MB Enflasyon Raporu 2025-I yüzde 24
- MB Enflasyon Raporu 2025-II yüzde 24
- MB Enflasyon Raporu 2025-III yüzde 25-29 aralığı-orta noktası yüzde 27
Bu hedefler arasında yüzde 9,9'dan yüzde 38'e uzanan uçurum, "ya tutarsa" yaklaşımını yansıtıyor. Prof. Saygılıoğlu, 23 puan sapmayla geçen yılın yüzde 21 hedefinin yüzde 44,38 gerçekleştiğini anımsatarak, asgari ücret zammının yüzde 30'la geçiştirilmesini eleştirdi. Eylül itibarıyla TÜİK'e göre yıllık enflasyon yüzde 33,29, İstanbul Ticaret Odası'na (İTO) göre yüzde 40,75 ve ENAG'a göre yüzde 63,23 seviyesinde. 2025 OVP hedefi yüzde 28,5, MB aralığı ise yüzde 25-29.
2026 ZAMLARI NE OLACAK?
2026 Ocak zamları için endişe hâkim. Temmuz'da ara zam yapılmayan asgari ücret için yüzde 20'ler tartışılıyor, memurlarda toplu sözleşme zammı yüzde 11. Enflasyon farkı eklendiğinde, ekim-kasım-aralık enflasyonları yüzde 2'de kalırsa memur-emekli farkı yüzde 13,5'e ulaşacak; daha düşük gelirse ocak zammı gerileyecek. İşçi-iktidar ortaklığındaki Asgari Ücret Komisyonu'ndan çıkacak yüzde 20 karar, yılsonu enflasyonunun altında kalacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "enflasyon düşüyor" iddialarına rağmen tutmayan hedefler, 2026'da milyonları daha ağır mağduriyete sürüklüyor.
Kasımda çıkacak MB 2025-IV Raporu'nda iki hedef daha eklenerek sayı 13'e yükselecek. Ağustos'ta "ara hedef" yöntemine geçen MB, eylül hedeflerini güncelleyecek; bu da maaş zamlarında karmaşayı büyütecek. Uzmanlar, 23 yıllık AKP iktidarında yüzde 5 orta vadeli hedefe hiç ulaşılamadığını vurguluyor. DİSK-AR, örgütlenmeyi tek çare olarak görürken, ekonomistler kalıcı mali disiplin ve gerçekçi hedefler talep ediyor.
Kaynak: ANKA
MÜSİAD Bile 'Gerçek Enflasyona Bakın' Dedi: Dikkat Çeken Asgari Ücret ÇıkışıEkonomi
Milyonlarca Emekli ve Memurun Gözü Ocakta! Asgari Ücrete Enflasyon Ayarı... İşte Olası Maaş SenaryolarıEkonomi
Emekli Maaşı Ne Kadar Olacak? Uzman İsim Tek Tek HesapladıEkonomi