Türkiye’nin En Büyük Gölü Yok Oluyor! Haritalar Değişiyor, Tehlike Derinleşiyor
Van Gölü'nde kuraklık ve buharlaşma tehlikeli boyutlara ulaştı. Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, gölün doğu kıyılarında çekilmenin 3 kilometreye kadar ilerlediğini belirterek, özellikle doğu kıyılarında belirgin biçimde gölün şeklini değiştirmeye başladığını söyledi.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü Havzası'nda yaşanan kuraklık, buharlaşma ve su seviyesindeki dramatik düşüşlere dikkat çekti. Prof. Dr. Alaeddinoğlu'na göre, göldeki çekilme bazı bölgelerde 3 kilometreye kadar ulaştı ve özellikle doğu kıyılarında Van Gölü’nün haritadaki görünümünü bile değiştirmeye başladı.
YAĞIŞLAR YETERSİZ, BUHARLAŞMA REKOR KIRIYOR
Tüm dünyada etkisini artıran iklim değişikliğinin Türkiye'deki en belirgin etkilerinden biri, Van Gölü Havzası’nda yaşanıyor. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, son yıllarda yağışların giderek azalmasının ve buharlaşmanın artmasının göl ekosistemini tehdit eder hale geldiğini vurguladı. Alaeddinoğlu, "Yağışların yetersizliği ve buharlaşmanın şiddeti, özellikle son birkaç yıldır çok daha belirgin bir şekilde kendini göstermeye başladı. Zaman zaman, örneğin 2024 yılında olduğu gibi, yağışlar nispeten yeterli düzeyde gerçekleştiğinde gölde küçük çaplı iyileşmeler yaşandı. Ancak 2025 yılı bu anlamda oldukça olumsuz geçti" dedi.
DOĞU KIYILARINDA GERİ ÇEKİLME 3 KİLOMETREYİ BULDU
Van Gölü’nün doğu kesiminde, özellikle akarsuların döküldüğü sığ alanlarda göl çekilmesi dramatik boyutlara ulaştı. Bu durumun artık haritalara bile yansıdığını belirten Alaeddinoğlu, "Gölün doğu kesimlerinde küçük ölçekli ama kalıcı değişimler gözlemliyoruz. Van Gölü'nün şekli, doğu kıyılarında belirgin biçimde değişmeye başladı" ifadelerini kullandı.
KURAKLIK SÜRESİ ÜÇ AYA KADAR UZADI
Havzada yaşanan kurak dönemlerin süresinde gözle görülür bir artış olduğunu dile getiren Alaeddinoğlu, geçmişte bir ayla sınırlı kalan yağışsız dönemlerin artık üç aya kadar uzadığını belirtti. Alaeddinoğlu, şunları söyledi: “Geçmişte havzada ‘kurak dönem' olarak adlandırılan yağışsız süreç yaklaşık 1 ay sürerken, bu süre son yıllarda giderek uzadı. Önce 1 buçuk aya, ardından 2 aya çıkan bu dönem, 2025 yılında 3 aya kadar ulaştı. Bu da göldeki çekilmeyi çok daha belirgin hale getirdi.”
YAĞIŞ GETİREN SİSTEMLER ARTIK ETKİLİ DEĞİL
Alaeddinoğlu’na göre Van Gölü Havzası’nda yağış rejimi tamamen değişmiş durumda. Eskiden düzenli olarak yağış getiren gezici siklonların artık havzayı ya hiç etkilemediğini ya da etkilediğinde bile yağış bırakmadığını ifade eden Alaeddinoğlu, “Geçmişte düzenli periyotlarla yağış getiren bu hava sistemleri artık zaman zaman havzayı etkileyemiyor ya da hiç yağış bırakmıyor. Bu durum, göl ekosistemi için ciddi bir tehdit oluşturuyor” dedi.
‘ZAMAN DARALIYOR’
Gölün geleceğiyle ilgili uyarılarda bulunan Prof. Dr. Alaeddinoğlu, iklim değişikliğiyle birlikte plansız su kullanımı gibi insan kaynaklı etkenlerin de bu süreci hızlandırdığını ifade etti. Acil önlemlerin alınması gerektiğine dikkat çeken Alaeddinoğlu, "Önümüzdeki yıllarda benzer hava hareketlerinin sürmesi halinde buharlaşma daha da artacak. Sıcaklık yükselişleriyle birlikte Van Gölü'ndeki alan kaybı da devam edecek. Bu, sadece ekolojik değil, sosyoekonomik bir krize dönüşebilir" şeklinde konuştu.
Kaynak: İHA
Türkiye'yi Ayağa Kaldıran Van Gölü Canavarının Sırrı Çözüldü: 31 Yıl Sonra İlk Kez Ortaya ÇıktıYaşam
Van Gölü'nde Keşfedildi! Bugüne Kadar Görülenlerin En Büyüğü...Çevre
Van Gölü Havzası’nda 45 Yılın Yağış Rekoru KırıldıÇevre