ABD’de sıra dışı bir seçim ittifakı: Utah senatör adayı Evan Mcmullin

Utah senatörü Cumhuriyetçi Mike Lee, 2020 ABD Başkanlık seçimlerinden önce Donald Trump’ı Mormonların kutsal metni olarak kabul edilen Mormonlar Kitabı’ndaki önemli dini figürlerden biri olan Kaptan Mormon’a benzettiği konuşmasında, Trump’ın cesaretini, Amerikan halkına olan sevgisini yoğun bir şekilde övmüştü. Lee bu konuşması nedeniyle medya ve dindar Demokratlar tarafından eleştirilse de geri adım atmamıştı. Mike Lee, 2016 yılından beri Donald Trump’ın en sıkı müttefiklerinden biri. En radikal politikalarını ateşli bir şekilde savunuyor, özellikle Utah eyaletinin %65’ini oluşturan Mormonların ve dindar Cumhuriyetçilerin Trump’a yönelik desteğini diri tutmak için özel bir çaba harcıyor.

Özel hayatında dindar kesimin tepkisini çekebilecek birçok olaya ve açıklamaya imza atan Trump için Mike Lee gibi Cumhuriyetçilerin ve Mormonların desteği oldukça kritik. Trump’ın popülaritesi, siyasi yeteneği ile Lee gibi belirli mezheplere ait dindar Cumhuriyetçilerin yoğun destekleri sayesinde Trump hem geleneksel hem de Trumpçı Cumhuriyetçi seçmenleri bir arada tutabiliyor.

Mike Lee, 11 senedir Utah Senatörü olarak Kongre’de görev alıyor. Bugüne kadar girdiği bütün seçimlerde Utah’ın popüler Demokrat siyasetçileriyle yarıştı. 2010’da %60 oyla seçim kazanan Lee, 2016 yılında Demokrat rakibi Misty Snow’u %68 oy oranıyla yendi. Lee’nin Demokrat rakibi Misty Snow, ABD tarihinin ilk trans adaylarından biri olarak tarihe geçti, fakat seçimi kazanamadı. Lee’nin üçüncü senatörlük yarışı Kasım 2022 tarihinde düzenlenecek. Lee üçüncü kez seçim zaferi kazanmak amacıyla adaylığını açıkladı, fakat bu sefer karşısında Demokrat Parti’den bir aday yok, çünkü Demokrat Parti Utah tarihinde ilk kez senatörlük seçimlerinde aday göstermekten vazgeçti ve düzenlediği eyalet kongresinde gerçekleşen uzun tartışmalarının ardından parti dışından bir adayı destekleme kararı aldı.

Demokrat Parti, 2022 Utah Senatörlüğü seçimlerinde kendi adayını göstermek yerine bağımsız senatör adayı Evan McMullin’i destekleyecek. Evan McMullin, kendisini Trump karşıtı muhafazakar olarak tanımlayan, eskiden Cumhuriyetçi Parti’de aktif görev alan, fakat partinin Trump’ın yörüngesine girmesiyle partisinden uzaklaşan bir isim. 2022 Utah seçimleri McMullin’in bağımsız olarak girdiği ilk seçimler olmayacak. McMullin, 2016 seçimlerinde de Trump’ı engellemek amacıyla bağımsız başkan adayı olmuş ve özellikle Utah eyaletinde yaşayan Trump karşıtı Cumhuriyetçilerin oyunu almak için çabalamıştı.

CIA’DEN CUMHURİYETÇİ PARTİYE: EVAN MCMULLİN

Evan McMullin, 11 Eylül saldırılarının ardından CIA’ye katıldı ve 10 sene boyunca Ortadoğu özelinde istihbarat faaliyetlerinde çalıştı, özellikle radikal İslamcı örgütler konusunda uzmanlaştı. 2011 yılında ise CIA’den ayrıldı ve 2012 Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi başkan adayı olan Mitt Romney’in ekibine katıldı. Romney’nin seçimleri Obama’ya kaybetmesi üzerine McMullin, Kongre’deki Cumhuriyetçilerin dış politika danışmanlığı konumuna getirildi ve uzun bir süre boyunca partideki müesses nizam, Trump karşıtı isimlerle yakın bir şekilde çalıştı.

2016 yılında ise Trump’ın Cumhuriyetçi Parti önseçimlerini kazanması üzerine McMullin, bağımsız bir muhafazakar isim olarak Trump karşıtı Cumhuriyetçilerin oyunu kazanmak için bağımsız başkan adayı oldu. McMullin, Trump karşıtı Cumhuriyetçilerin Demokrat Parti adayı Hillary Clinton’a oy vermek istemeyeceğini tespit etmiş ve bu seçmenlerin kerhen Trump’a oy vermesini engellemek amacıyla kaybedeceğini bildiği bir yarışa girmişti, çünkü ABD tarihinde uzun yıllardır bağımsız bir aday %10’dan fazla oy almamıştı. Nitekim McMullin ülke genelinde %0.5 oy aldı. Fakat Utah eyaletinde %20 oy aldığı için büyük takdir topladı, her ne kadar Utah’ta Trump’ın kazanmasının önüne geçemese de özellikle önemli sayıdaki bir seçmen kitlesini ikna edebilmişti. Kendisi de Mormon tarikatına mensup olan McMullin, böylece dindar Cumhuriyetçi seçmenin Trump’a yönelik tepkisinin somutlaştığı muhalif isimlerden biri haline dönüştü ve yenilgisine rağmen medyadaki ve toplumdaki karşılığını korudu.

MUHAFAZAKAR VE DEMOKRAT

Evan McMullin, 2016 kampanyası boyunca kürtaj, aile ve diğer kültürel meselelerde muhafazakar bir tavır sergiledi, eşcinsel evliliği açık bir şekilde desteklememesine rağmen, babasından boşanan annesinin bir kadın ile evlendiğini belirterek muhafazakar kimliğine rağmen sosyal konularda daha kapsayıcı olabileceğinin sinyalini verdi. Kürtaj hakkının federal düzeyde korunmasına karşı olan McMullin her ne kadar bu tür konularda çok açık bir şekilde Demokratlardan ayrışsa da yargı bağımsızlığı, Rusya yönelik yaptırımların sert bir şekilde uygulanması, kurumların bağımsızlığı gibi konularda Cumhuriyetçi Parti’nin Trump kanadının sert bir şekilde karşısında konumlandı. Özellikle Trump’ın 2020 seçim sonuçlarını reddetmesinin ardından Trumpçı Cumhuriyetçilerin parti içindeki konumlarının ülkenin yararı için sarsılması gerektiğini savundu.

Anketlere göre, McMullin Demokrat Parti’nin sıra dışı seçim ittifakı kararıyla Mike Lee ile baş başa bir yarış götürüyor. Radikal bir Trump destekçisi Cumhuriyetçi’nin 2022 ara seçimlerinde Demokratların ve ılımlı Cumhuriyetçilerin ortak adayı olan McMullin tarafından yenilip yenilmeyeceği belirsiz, fakat her konuda aynı sayfada olmayan, birçok konuda fikir ayrılığı yaşayan Demokratların ve Trump karşıtı Cumhuriyetçilerin uzun vadede Trump’ın gücünü zayıflatmak için sıra dışı bir seçim ittifakı gerçekleştirmeleri, müşterekte buluşmaları oldukça şaşırtıcı, ABD’deki kutuplaşmanın kırılması açısından umut verici. McMullin’in Utah senatörlüğü seçim performansı da bu umudun ne kadar gerçekçi olduğuna dair tabloyu somutlayacak bir gelişme. McMullin kazanırsa sadece Trumpçı Cumhuriyetçilerden bir kişi eksilmeyecek, aynı zamanda ABD’deki artan kutuplaşmaya rağmen farklı kesimlerin ortak bir zemin etrafında uzlaşabileceklerine dair inanç da artacak.