Sessizce Yayılıyor, Ölümcül Yeni Pandemi Alarmı! 2050’de 1,5 Milyon Vaka Bekleniyor
2022 yılında yaklaşık 870 bin vaka görülen “sessiz ölümcül pandemi” için uzmanlar uyardı. Uzmanlar karaciğerin en yaygın kanseri hepatoselüler karsinom (HCC) için 2050’de 1,5 milyon vaka bekleniyor uyarısını yaptı.
Uluslararası Hepatosellüler Karsinom Komisyonu, 30’dan fazla ülkeden hepatoloji, onkoloji ve halk sağlığı uzmanlarının kolektif çalışması sonucu bir rapor hazırladı.
Raporda dünyada karaciğerin en yaygın kanseri olan hepatoselüler karsinomun (HCC) hızla artış gösterdiği belirtildi.
Uluslararası uzmanların hazırladığı yeni rapor, ölümcül hastalığın küresel bir halk sağlığı krizine dönüşebileceği sinyalini verdi.
Karaciğer kanserinin en az yüzde 60’ının önlenebilir olduğuna dikkat çeken bilim insanları, erken tanı ve korunma önlemlerinin hayati önem taşıdığını vurguladı.
'2050’DE 1,5 MİLYONU GEÇEBİLİR'
Uzmanların “sessiz ama ölümcül pandemi” olarak nitelendirdiği hastalıkla ilgili veriler, dikkat çekti.
Rapora göre, 2022 yılında yaklaşık 870 bin kişi HCC tanısı aldı. Mevcut önlemler yeterli olmazsa, bu sayının 2050’de 1,5 milyonu geçmesi bekleniyor.
“BU ARTIŞ SESSİZ BİR FELAKET”
Organ Nakli Sorumlusu Doç. Dr. Veysel Umman, bu raporun tehlikenin habercisi olduğuna dikkat çekerek “Karaciğer kanseri kamuoyunda hak ettiği ilgiyi görmüyor. Ancak bu rapor, fark edilmeden büyüyen bir tehlikenin habercisi. Karaciğer kanseri sessizce yayılıyor ve her yıl artan vaka sayısı ciddi bir tehdide dönüşüyor. Yüzde 2’lik yıllık düşüşle bile milyonlarca vaka ve ölüm önlenebilir” dedi.
TÜRKİYE’DE DE BENZER BİR ARTIŞ TRENDİ VAR
Doç. Dr. Umman, HCC’nin dünya genelinde en yaygın altıncı kanser türü olduğunu ve kansere bağlı ölümler içinde üçüncü sırada yer aldığını belirtti. Umman’ın belirttiğine göre Türkiye’de karaciğer kanseri ilk 10’da yer almasa da,yüksek ölüm oranları nedeniyle önemli bir sağlık sorunu olmaya devam ediyor.
MASLD VAKALARI ARTIYOR
Türkiye’de yaygın olan Hepatit B enfeksiyonlarının yanı sıra, son yıllarda obezite ve diyabet kaynaklı karaciğer yağlanması (MASLD) vakalarının da hızla arttığını söyleyen Doç. Dr. Umman, bu durumu şöyle değerlendirdi: MASLD, obezite, yüksek tansiyon, insülin direnci gibi sorunlarla birlikte görülüyor. Bu durum ilerleyerek siroza, oradan da kansere dönüşebiliyor. Özellikle alkol kullanmayan ama karaciğer yağlanması gelişmiş bireylerde de kanser görülebiliyor. Bu nedenle karaciğer yağlanması asla hafife alınmamalı.
'KARACİĞER KANSERİ KADER DEĞİL'
Hastalığın önlenebilir olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Umman, “Hepatit aşıları, sağlıklı yaşam, alkol tüketiminin azaltılması ve düzenli sağlık kontrolleri ile karaciğer kanseri riski ciddi şekilde azaltılabilir. Karaciğer yağlanması gibi sinsi hastalıklar genellikle belirti vermiyor, bu nedenle erken müdahale çok kritik” dedi.
RİSKLİ GRUPLAR İÇİN UYARI
Özellikle fazla kilolu bireyler, diyabet, hipertansiyon ve kolesterol hastaları, karaciğerinde yağlanma tespit edilen kişiler ile hepatit virüsü taşıyanların yılda en az bir kez karaciğer enzimlerini kontrol ettirmeleri gerektiğini vurgulayan Umman, karaciğer ultrasonu ve ileri görüntüleme tekniklerinin düzenli yapılmasını önerdi.
Doç. Dr. Umman, “Karaciğer nakli için başvuran sağlıklı vericilerde bile yağlanma oranı artıyor. Bu nedenle kilo kontrolü sadece bireysel sağlık için değil, toplum sağlığı için de önemli” dedi.
'EN AZ YÜZDE 60’I ÖNLENEBİLİR'
Raporun en dikkat çekici bulgularından biri de karaciğer kanseri vakalarının yüzde 60’ından fazlasının; Hepatit B ve C, alkol tüketimi ve metabolik hastalıkların önlenmesiyle engellenebileceği oldu. Umman, “2022'de en yaygın neden olan Hepatit B, 2050’de de başlıca risk faktörü olmaya devam edecek. Ancak alkol ve metabolik hastalıklara bağlı vakalar hızla artıyor” diye konuştu.
Kaynak: DHA
