Türkiye'de hayat pahalı, emekçinin canı ucuz! İlk 11 ayda 1772 işçi iş cinayetine kurban gitti

Ekonomik krizin giderek derinleştiği, halkın giderek işçileştiği ve zor koşullarda çalıştığı Türkiye'de iş cinayetleri giderek artıyor.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin İş Cinayeti Raporu’na göre; kasım ayında 137, yılın ilk 11 ayında ise 1772 işçi hayatını kaybetti.

Raporda, "Kafkametler gemisi ile ilgili armatöre ve devlete sormamız gerekenler var. Tabii ki benzer koşullarda batan bir çok gemi bulunmaktadır. Bu anlamda sorularımız Kafkametler nezdinde tüm gemiler içindir. Öncelikli olarak fırtınaya rağmen Kafkametler neden sefere çıkarıldı" denildi.

İSİG Meclisi, kasım ayına ilişkin İş Cinayeti Raporu’nu yayınladı. Raporda şu tespitler yapıldı:

"Yüzde 70’ini ulusal basından; yüzde 30’unu ise işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, sendikalar ve yerel basından öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla Kasım ayında en az 137 işçi hayatını kaybetti...

İş cinayetleri tablolarını paylaşmadan evvel Kasım ayında meydana gelen temel işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunlarına dikkat çekmek istiyoruz. 19 Kasım’da Rusya’nın Temryuk Limanı’ndan aldığı yükü Aliağa’ya götüren Türk bandıralı ‘Kafkametler’ gemisi fırtına nedeniyle Zonguldak Ereğli Limanı önlerine demirledi ancak askeri mendireğine doğru sürüklenip mendireğe çarparak battı. Arama kurtarma çalışmaları sonucu beş denizci arkadaşımızın (Metin Usta, İsmail Kaptan, Hıfzı Tarhan, Tamer Özer, Cüneyt Aygen) cenazesine ulaşılırken on sekiz gün geçmesine rağmen yedi denizci arkadaşımıza (Cemal Turan, Berke Çamurtaş, Veli Özel, Göksel Özel, Satılmış Uslu, Mustafa Nacar, Ömer Hebip) ulaşılamadı.

'FIRTINAYA RAĞMEN KAFKAMETLER NEDEN SEFERE ÇIKARILDI'

Kafkametler gemisi ile ilgili armatöre ve devlete sormamız gerekenler var. Tabi ki benzer koşullarda batan bir çok gemi bulunmaktadır. Bu anlamda sorularımız Kafkametler nezdinde tüm gemiler içindir. Öncelikli olarak fırtınaya rağmen Kafkametler neden sefere çıkarıldı? Arama kurtarma faaliyetleri neden geç başladı? Yaklaşık bir ay önce Romanya’nın Sulina Limanı açıklarında karinasında (alt sacında) mayın patlaması meydana geldi ancak herhangi bir hasar oluşmadı denilerek geminin seyrine ve sonrasında rutin seferlerine müsaade edildi. Direkt hasar olmasa da tersaneye girip kontrolleri yapılmadı mı? 2022 yılında klas yenileme sörveyleri ve tersane sac ölçümleri ne derece ciddi yapıldı?
Afganistanlı maden işçisi Vezir, MHP Gelik eski Belde Başkanı’nın sahibi olduğu kaçak ocakta göçük altında kaldı, yaralıyken darp edilip öldürüldü ve ocak açığa çıkmasın diye cenazesi kaçak ocak sahibi ve adamları tarafından bir araziye götürülüp yakılmış halde iki gün sonra bulundu. Olayın vahşeti göçmen işçilerin çalışma koşulları açısından önemli bir göstergeyi de oluşturuyor.

Bu noktada ‘kaçak ocak’lara değinmek gerekiyor. 'Ereğli’den başlayarak Bartın-Amasra ve Kastamonu-Cide’ye kadar uzanan Zonguldak havzasında bulunan kömürlerin işletme ve ruhsat hakkı Maden Kanunu’na göre TTK’ye aitti. Havzada üretim sadece TTK tarafından yapılıyordu. Rödövans uygulaması ile bu ortadan kaldırıldı. Havzada önce TTK tarafından iş güvenliği şartları nedeni ile üretilmeyen ince damarlar, sonra da TTK tarafından faaliyette bulunulmayan bölgeler özel firmalara rödövans ile kiralandı. Havzada TTK ve bu özel firmalar tarafından çıkarılmayan ruhsatsız ve denetimsiz kömürler bu kaçak ocaklarda üretiliyor. Benzer kaçak ocaklar TKİ’nin Şırnak’ta bulunan rödövanslı sahalarında da bulunuyor ve aynı süreçler işliyor.

'BİR FABRİKADA AKŞAM MESAİSİNDE İŞÇİLERE KÜFLÜ TATLI VERİLDİ'

Birçok işyerinde yemek verilmemesi, yetersizliği veya hijyen sorunları tüm işçilerin bildiği bir gerçek. Ancak uç örneklerde gündelik yaşamımızın bir gerçeği. Sakarya Arifiye 1.OSB'de bir ilaç fabrikasında öğle yemeğinde verilen yoğurtlu ıspanaktan fare ölüsü çıktı. Ağzına attığı lokmayı önce et sanan ancak çiğnedikçe tuhaflık olduğunu fark eden işçi tükürdükten sonra fareyi fark etti. İşçiler yoğun tepki gösterirken fabrika yöneticileri olayla ilgili dışarıya herhangi bir bilgi, fotoğraf, görüntü çıkmaması için işçileri tehdit etti. Bu olaydan bir gün sonra aynı OSB’de farklı bir fabrikada akşam mesaisinde işçilere üzeri tamamen küflü tatlı verildi.

'2023 YILININ İLK 11 AYINDA 1772 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ'

2023 yılının ilk on bir ayında (Ocak’ta 116, Şubat’ta 266, Mart’ta 130, Nisan’da 125, Mayıs’ta 146, Haziran’da 161, Temmuz’da 183, Ağustos’ta 205, Eylül’de 152, Ekim’de 151 ve Kasım’da 137 olmak üzere) en az 1772 işçi hayatını kaybetti.

Kasım ayında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle:

İnşaat, Yol işkolunda 40 işçi; Tarım, Orman işkolunda 17 emekçi (9 işçi ve 8 çiftçi); Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 15 işçi; Taşımacılık işkolunda 13 işçi; Madencilik işkolunda 8 işçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 8 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 7 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 6 işçi; Metal işkolunda 5 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 4 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 3 işçi; Enerji işkolunda 3 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 2 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 1 işçi; Ağaç, Kağıt işkolunda 1 işçi; Basın, Gazetecilik İşkolunda 1 işçi; elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 3 işçi hayatını kaybetti.

Kasım ayında iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle:

15-17 yaş arası 2 çocuk/genç işçi, 18-29 yaş arası 36 işçi, 30-49 yaş arası 49 işçi, 50-64 yaş arası 36 işçi, 65 yaş ve üstü 11 işçi, yaşını bilmediğimiz 3 işçi hayatını kaybetti…"

Kaynak: ANKA