Van’ın DNA Sırrı Çözüldü! 38 Yıllık Kazıda Bir İlk
Van’da Ayanis Kalesi’nde 38 yıldır devam eden arkeolojik kazılarda bir ilk yaşandı. 18 yaşlarında bir erkeğe, Urartu soylusuna ait olduğunu düşünülen bir iskelet bulundu.
Urartu Kralı II. Rusa tarafından yaklaşık 2700 yıl önce Van Gölü kıyısındaki bir tepede inşa ettirilen Ayanis Kalesi'nde yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları, önemli tarihi ipuçlarını gün yüzüne çıkardı.
38 yıldır aralıksız sürdürülen çalışmaların dünya arkeolojisi açısından da büyük bir öneme sahip olduğunu vurgulayan Erzurum Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı, Ayanis Kalesi’ne dikkat çekti.
EN UZUN SOLUKLU KAZI
Prof. Dr. Işıklı, “Ayanis, Urartu’nun en görkemli ve son büyük yerleşimlerinden biri. 38 yıldır süren kazılar, Urartu arkeolojisinde en uzun soluklu kazı çalışması olarak öne çıkıyor” dedi.
ANITSAL KERPİÇ MİMARİDE EŞSİZ KORUMA
Son yıllarda özellikle kale içindeki tapınak alanına odaklanan ekip, bu yıl kuzey odalarda 6 metre yüksekliğe kadar korunmuş anıtsal kerpiç mimari yapılar ortaya çıkardı.
"RASTLAMAK OLDUKÇA ZOR"
Işıklı, bu yapıların dünya genelinde en iyi korunmuş örnekler arasında yer aldığını belirterek, "Diğer Urartu merkezlerinde bu düzeyde korunmuş kerpiç mimariye rastlamak oldukça zor. Çoğu, doğal koşullar ya da Orta Çağ yerleşimleri nedeniyle tahrip olmuş durumda" şeklinde konuştu.
“ZAMAN KAPSÜLÜ GİBİ”
Urartu'nun sanatsal ve teknolojik birikiminin izlerini taşıyan kalenin zaman kapsülü gibi olduğunu söyleyen Işıklı, "Burası, Urartu’nun kendini hem sanatsal hem teknolojik açıdan en üst seviyede ifade ettiği bir yerleşim" dedi.
URARTU YAZISI VE DİLİYLE İLK TEMAS
Ayanis Kalesi’nde ortaya çıkan yazıtlar, Urartu dilinin bölgeye ilk kez bu dönemle birlikte girdiğini gösterdi.
Prof. Dr. Işıklı, "MÖ 9. yüzyıl ortalarından itibaren bölge yazıyla tanışıyor. Daha önce burada bir yazı geleneği olduğuna dair hiçbir iz yok. Urartu yazıtları sayesinde nehirlerin, kentlerin ve insanların adlarını ilk kez öğreniyoruz" ifadelerini kullandı.
KARBONLAŞMIŞ BEYİN DOKUSU
Kazı çalışmalarında elde edilen en dikkat çekici bulgulardan biri ise iskelet kalıntılarında keşfedilen karbonlaşmış beyin dokusu oldu. Bu tür bulguların dünya genelinde son derece nadir olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Işıklı, bulgunun ulusal ve uluslararası bilim dünyasında büyük ilgi gördüğünü belirtti.
Bu iskeletin, Ayanis Kalesi'nde bulunan ilk insan iskeleti olması açısından çok değerli olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Işıklı, iskeletin 18 yaşlarında bir erkeğe ve muhtemelen bir Urartu soylusuna ait olduğunu düşündüklerini söyledi.
Kaynak: DHA
