Google’dan 2 Yıl Sonra ‘6 Şubat Depremi’ İtirafı: Hatasını Kabul Etti
Google, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen büyük depremler sırasında Android cihazlarda yer alan erken uyarı sisteminin beklenildiği gibi çalışmadığını ve milyonlarca insana gerekli uyarıların ulaştırılamadığını açıkladı.
Google’ın algoritmaları doğru şekilde işleseydi, depremin merkezinden 157 kilometre yarıçapında yaşayan yaklaşık 10 milyon kişi, en yüksek uyarı seviyesi olan “Harekete Geç” bildirimini alarak sarsıntı başlamadan önce 35 saniyeye kadar hazırlık yapma fırsatı bulabilirdi. Ancak 7,8 büyüklüğündeki ilk depremde bu kritik uyarı yalnızca 469 kişiye iletilebildi.
DÜŞÜK SEVİYELİ UYARI GÖNDERİLDİ
Google’ın verdiği bilgiye göre, yaklaşık 500 bin kişiye ise yalnızca hafif sarsıntılar için hazırlanan düşük seviyeli bir uyarı gönderildi. Şirket, daha önce bu sistemin genel olarak başarılı sonuçlar verdiğini ifade etmişti.
TÜRKİYE’NN YÜZDE 70’İ KULLANIYOR
Android işletim sistemine entegre olan bu erken uyarı sistemi, Türkiye’deki akıllı telefonların yüzde 70’inden fazlasında kullanılıyor. Ancak bu sistemin yetersiz kalması büyük bir insan kaybıyla sonuçlandı. Depremlerde 55 binden fazla kişi yaşamını yitirirken, 100 bini aşkın kişi de yaralandı. Özellikle ilk depremin sabaha karşı saat 04.17’de yaşanması nedeniyle birçok kişi uykuda yakalandı. Uyarıların zamanında ulaşması, insanların binayı terk etmesine ya da önlem almasına yardımcı olabilirdi.
NEDEN BAŞARISIZ OLDU?
Sistemin başarısız olmasının temel nedeni, Google’ın algoritmasının depremin büyüklüğünü hatalı şekilde 4,5–4,9 aralığında tahmin etmesiydi. Oysa ki gerçek büyüklük 7,8 idi. İkinci büyük deprem de sistem tarafından olduğundan daha küçük değerlendirildi. Bu sebeple sadece 8.158 cihaz “Harekete Geç” uyarısı aldı. “Dikkatli Ol” bildirimi ise 4 milyon telefona gönderildi.
Google mühendisleri, bu başarısızlığın ardından algoritmayı güncellediklerini ve yapılan simülasyonda sistemin 10 milyon cihaza yüksek seviyeli, 67 milyon cihaza ise düşük seviyeli uyarı gönderebildiğini belirtti.
‘KÜÇÜK BİR HATA DEĞİL BU’
Konuya ilişkin açıklama yapan bir Google temsilcisi, “Her depremden yeni şeyler öğrenerek sistemi geliştirmeye devam ediyoruz” dedi. Ancak uzmanlar bu kadar önemli bir sistemin hatalarının kamuoyuyla paylaşılmasının iki yılı bulmasını eleştiriyor. ABD’de Colorado School of Mines’tan Dr. Elizabeth Reddy, “İnsanların hayatını kaybettiği bir olayda sistemin eksikliklerinin bu kadar geç açıklanması kaygı verici. Küçük bir hata değil bu,” ifadelerini kullandı.
Kaynak: AA
