Obezite Bir Hastalık mı? Bilim İnsanları Ne Diyor?
Obezite genellikle tembellik veya iradesizlik gibi algılanır. Ancak bu yanlış bir düşünce. Obezite, birçok faktörün bir araya gelmesiyle oluşur ve tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorunudur.
Obezite, son yıllarda giderek daha fazla dikkat çeken bir konu. Eskiden sadece başka hastalıklar için bir risk faktörü olarak görülüyordu. Örneğin diyabet, kalp hastalıkları ve kanser gibi sorunlara neden olabileceği biliniyordu. Ancak bugün bilim insanları, obezitenin kendi başına bir hastalık olduğunu söylüyor. Peki, neden böyle düşünülüyor? Bu soruyu daha yakından inceleyelim.
HASTALIK KABUL EDİLMESİNİN SEBEPLERİ
Sağlık üzerindeki etkisi: Obezite, yalnızca kilo artışı demek değil. Bu durum, vücutta ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Örneğin, kalbiniz zorlanır, kan şekeriniz yükselir ve organlarınız zarar görebilir.
Biyolojik ve genetik faktörler: Obeziteyi sadece “çok yemek” ya da “hareketsizlik” ile açıklamak doğru değil. Genetik yapınız, hormonlarınız ve çevresel faktörler de bu durumu etkiler.
Tedavi gerekliliği: Obezite, kilo vermek için sadece diyet ve egzersizle çözülemeyebilir. Bazı durumlarda ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale gerekir.
YENİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ
Obeziteyi tanımlamak için genellikle vücut kitle indeksi (VKİ) kullanılır. VKİ, kilo ve boy oranınıza bakarak obez olup olmadığınızı belirler. Ancak bu yöntem yeterli değildir.
Örneğin:
-Kaslı bir sporcu, VKİ’ye göre “obez” görünebilir. Ancak gerçekte obez değildir.
-Yağın vücuttaki dağılımı (örneğin, karın bölgesindeki yağ, yani göbek) dikkate alınmadığı için obezite tanımı doğru konulamayabilir.
-Bu nedenle, bilim insanları daha doğru bir yöntem geliştirdi. Yeni ölçümlerde sadece kilo ve boy değil, bel çevresi ve vücut yağ oranı da değerlendiriliyor. Ayrıca, obezitenin vücuda verdiği zararlar da dikkate alınıyor. Örneğin, uyku apnesi, nefes darlığı, eklem ağrıları ya da karaciğer sorunları gibi.
İKİ FARKLI ŞEKİLDE ELE ALINIYOR
Klinik obezite: Bu gruba giren kişilerde obezitenin sağlıklarına zarar verdiği tespit edilir. Bu kişiler için tedavi şarttır.
Klinik öncesi obezite: Henüz ciddi sağlık sorunları olmayan ama ileride risk altında olabilecek kişiler bu gruba girer. Bu kişiler için genellikle ilaç tedavisi gerekmez, ancak önlem almaları önerilir.
YENİ İLAÇLAR VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Son yıllarda obezite tedavisinde büyük gelişmeler oldu. Örneğin, 2023’te piyasaya çıkan semaglutid içeren "Wegovy ve Ozempic" isimli ilaç, vücudun iştahını azaltarak kilo vermeyi sağlıyor. Obezite, sadece irade gücüyle çözülecek bir sağlık sorunu değildir. Gerekirse ilaçlarla da tedavi edilmelidir.
TOPLUMUN OBEZİTEYE BAKIŞI
Obezite genellikle tembellik veya iradesizlik gibi algılanır. Ancak bu yanlış bir düşünce. Obezite, birçok faktörün bir araya gelmesiyle oluşur ve tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorunudur. Bu nedenle anlayışlı olmak ve obez bireyleri tembellik ya da iradesiz olmakla suçlamamak gerekir.
PEKİ, OBEZİTE NEDİR?
Obezite bir hastalık olarak kabul edilmeli. Çünkü bu durum, sadece kilo vermekle çözülemez. Tedavi edilmezse, obezite birçok ciddi sağlık sorununa da yol açabilir. Ancak önemli bir noktaya dikkat çekmek gerekir: Her obez birey hasta değildir. Sağlıklı bir yaşam sürdüren, hareketli ve herhangi bir sağlık sorunu olmayan kişiler de olabilir. Bu nedenle, obeziteyi bireysel farklılıkları göz önünde bulundurarak değerlendirmek gerekir.
SONUÇ
Obezite, sadece bireyleri değil, toplumu da ilgilendiren bir sağlık sorunu. Obezitenin bir hastalık olarak kabul edilmesi, bu durumdaki kişilere daha iyi tedavi ve destek sunulmasını sağlar. Ancak bu süreçte, bireylerin damgalanmasını engellemek ve toplum olarak daha anlayışlı bir yaklaşım benimsemek çok önemli.
Sağlıklı bir yaşam için, obeziteye hem tıbbi hem de toplumsal açıdan doğru bir şekilde yaklaşmamız gerekiyor. Özellikle işlenmiş gıdalar ve hareketsizlik obezite için en büyük risk faktörü.
Sağlıklı günler dilerim.
Sorulanız için Instagram: dr.bayramyildiz