Şehir Hastaneleri mi Kara Delik mi? Sayıştay Raporu Ortaya Koydu: İşte Milyarlarca Liralık Usulsüzlük...

Sayıştay'ın 2024 denetim raporu, Sağlık Bakanlığı'nın şehir hastanelerini işleten şirketlere göz yumarak devletin kasasından milyarlarca liralık usulsüz ödemeler yapılmasına yol açtığını ortaya koydu. Ekipman eksiklikleri, vergi kaçakçılığı ve ticari alanlardaki ihlaller... İşte şehir hastanelerindeki usulsüzlükler...

A⁺ Yazı Boyutunu Büyüt A^- Yazı Boyutunu Küçült

Türkiye'nin en büyük sağlık yatırımları arasında gösterilen şehir hastaneleri, Yap-Kirala-Devret (YİD) modeli altında özel şirketlere emanet edilmiş olsa da, bu süreçte devlet eliyle yaratılan usulsüzlükler hastaların sağlığını riske atarken şirket patronlarının ceplerini dolduruyor. T24 yazarı Çiğdem Toker'in köşesinde detaylıca ele aldığı Sayıştay'ın Sağlık Bakanlığı'na ilişkin 2024 denetim raporu, bu kara deliğe dönüşen yapının iç yüzünü gözler önüne seriyor. Rapora göre, bakanlık her ay milyarlarca liralık kullanım ve hizmet bedeli ödemekle yetinmiyor; şirketlerin yükümlülüklerini yerine getirmesine göz yumarak dolaylı yoldan haksız kazançlara kapı aralıyor.

ŞİRKETLERE EKSTRA 'GELİR' KAPISI!

Denetimlerde öne çıkan usulsüzlükler, adeta bir skandal zinciri oluşturuyor. Öncelikle, ihale belgelerinde belirtilen alanların ötesinde ticari faaliyetlere izin verilmesi, iklimlendirme giderlerinin tahsil edilmemesi ve elektrik, su ile doğalgaz sayaçlarının eksik ya da arızalı olması gibi ihmaller tespit edilmiş. Bu durum, şirketlerin ekstra gelir elde etmesine yol açarken, hastanelerin temel altyapı sorunlarını derinleştiriyor.

İŞTE İHMAL ZİNCİRİNİN HALKALARI...

Daha vahimi, tıbbi ekipman temininde yaşanan eksiklikler. Örneğin, Kütahya Şehir Hastanesi'nde biyokimya laboratuvarı için zorunlu ekipmanlar kurulmamış; PET-CT cihazı gibi hayati görüntüleme araçları sağlanmamış. İzmir'de dijital patoloji sistemleri, Adana'da brakiterapi ve doppler ultrason cihazları, Gaziantep'te ise tomoterapi ile brakiterapi ekipmanları temin edilmemiş. Bu eksiklikler, hastaların teşhis ve tedavi süreçlerini geciktirirken, şirketlerin taahhütlerini yerine getirmemesiyle doğrudan bağlantılı. Toker'in vurguladığı üzere, bu tür ihmaller sadece mali kayıp değil, aynı zamanda vatandaşların sağlığını tehlikeye atan bir ihmal zinciri yaratıyor.

ŞİRKETLERE BÜYÜK KIYAK!

Vergi istisnaları konusunda ise durum daha da çarpıcı. YİD modelinde şirketler, yatırım dönemindeki mal ve hizmet teslimlerinden vergi muafiyeti alsa da, karşılığında kira indirimi veya işletme süresi kısaltması gibi tavizler vermesi gerekiyor. Ancak Sayıştay raporu, şirketlerin hem vergi ödemekten kurtulduğunu hem de indirim yapmadığını ortaya koyuyor. Bunun sorumlusu olarak Sağlık Bakanlığı gösteriliyor; zira idare ile şirketler arasında gerekli işlemler tesis edilmemiş. Ankara Etlik Entegre Sağlık Kampüsü'nde de benzer "yapılmayan teknolojik gelişmeler"in raporlandığı görülüyor.