Anayasa Mahkemesi’nden İşçiler Lehine Karar: Arabuluculukta O Zorunluluk Kaldırıldı
Anayasa Mahkemesi, İş Mahkemeleri Kanunu’ndaki arabuluculuk düzenlemesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna karar verdi. Mahkeme, çalışanın hem asıl hem de alt işvereni belirleyerek arabuluculuğa başvurma zorunluluğunun hak arama özgürlüğünü kısıtladığını vurguladı. İptal kararıyla, işe iade süreçlerinde işçilerin üzerindeki ek yükümlülük kaldırılmış oldu.
Anayasa Mahkemesi (AYM), İş Mahkemeleri Kanunu’nun 3. maddesinin 15. fıkrasını iptal etti. Yüksek Mahkeme, Resmî Gazete’de yayımlanan kararında, söz konusu düzenlemenin Anayasa’nın 13. ve 36. maddelerine aykırı olduğuna hükmetti.
İptal edilen fıkrada, “Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin varlığı hâlinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurulduğunda, anlaşmanın gerçekleşebilmesi için işverenlerin arabuluculuk görüşmelerine birlikte katılmaları ve iradelerinin birbirine uygun olması aranır.” hükmü yer alıyordu.
Bu düzenlemeye göre, işe iade talebinde bulunmak isteyen bir çalışanın arabuluculuk sürecine başvurabilmesi için hem asıl işvereni hem de alt işvereni bilmesi gerekiyordu. AYM kararında, söz konusu maddenin amacının, işe iade davasında taraf sıfatına ilişkin sorunları önlemek olduğuna dikkat çekildi. Ancak Yüksek Mahkeme, bu düzenlemenin işçinin mahkemeye erişim hakkını kısıtladığı sonucuna vardı.
Kararda, uygulamada işçiye ek külfet getiren bir durumun ortaya çıktığı belirtilerek, “İşçinin tarafı olmadığı asıl işveren ve alt işveren arasındaki hukuki ilişkiyi tespit ederek arabuluculuk sürecini asıl işveren ve alt işverene karşı birlikte yürütmesini zorunlu kılan kural, işe iade talebinde bulunan işçiye katlanamayacağı bir yük getirmektedir.” ifadeleri yer aldı.