Alınmayan Önlemler Öldürüyor! 4 Ayda 611 İşçi… İşte Türkiye’de İş Cinayetlerinin Anatomisi

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin (İSİG) raporuna göre, 2025 yılı Nisan ayında en az 152 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Yılın ilk dört ayında toplam iş cinayeti sayısı 611’e ulaşırken, en fazla can kaybı inşaat, tarım, taşımacılık, ticaret ve metal işkollarında yaşandı.

İSİG Meclisi, ölümlerin %65’ini ulusal basın, %35’ini ise yerel kaynaklar, mesai arkadaşları, sağlıkçılar ve sendikaların bildirimleriyle tespit etti. Nisan ayında öne çıkan işkolları ve ölüm nedenleri iş cinayetlerinin yapısal ve önlenebilir bir sorun olduğunu bir kez daha ortaya çıkardı.

ÇOCUKLAR VE GÖÇMENLER EN SAVUNMASIZ GRUPLAR

Nisan ayında yaşamını yitiren işçiler arasında 8 çocuk, 7 göçmen ve 4 kadın işçi bulunuyor. Çocuk işçilerin ikisi tarımda, ikisi inşaatta, biri madende, biri enerji sektöründe, biri genel işlerde ve biri konaklama sektöründe çalışırken hayatını kaybetti. Göçmen işçilerin çoğu Afganistan, Suriye, İran ve Türkmenistan uyrukluydu ve en çok tarım, metal ve inşaat sektörlerinde istihdam edildi.

Çalışan çocukların ölümleri özellikle büyük tepki çekti. İSİG Meclisi’nin 28 Nisan’da düzenlediği “Çocuk İşçiliğine, Çocuk Yoksulluğuna ve Çocuk İş Cinayetlerine Hayır” başlıklı açıklamada, çocuk işçiliğin devlet politikalarıyla yaygınlaştırıldığına vurgu yapıldı. Türkiye'de kayıtlı çocuk işçi sayısının 1,37 milyon olduğu, yaz aylarında bu sayının 2 milyona yaklaştığı belirtildi.

Nisan ayında yaşanan işçi ölümlerinin sektörel dağılımı şu şekilde: İnşaat sektöründe 34, tarım ve ormanda 30 (15 işçi, 15 çiftçi), taşımacılıkta 13, ticaret/büro/eğitim/sinemada 11, metalde 9, belediye-genel işlerde 7, konaklama/eğlencede 6, güvenlikte 6, madende 5, tekstil/deride 5, enerji ve sağlık sektörlerinde 3’er işçi yaşamını yitirdi.

Ölümlerin başlıca nedenleri arasında ezilme/göçük (29), trafik kazası (28), yüksekten düşme (26), kalp krizi/beyin kanaması (23) yer aldı. Bu kazaların büyük çoğunluğu güvenlik önlemlerinin yetersiz olduğu çalışma koşullarında yaşandı.

EN FAZLA ÖLÜM BÜYÜKŞEHİRLERDE

İş cinayetlerinin en fazla yaşandığı şehirler sırasıyla İstanbul (19), Ankara (7) ve İzmir (7) oldu. Türkiye’nin 54 ilinde ve yurtdışında dört farklı ülkede iş cinayeti kayıtlara geçti. Bu da iş cinayetlerinin ülke çapında yaygın ve sistemik bir sorun olduğunu ortaya koydu.

Raporlarda yer alan bilgilere göre, 12 yılda en az 764 çocuk iş cinayetinde yaşamını yitirdi. Hayatını kaybedenlerin üçte biri 15 yaşın altında olduğu için ortaya çıktı

İSİG Meclisi ve birlikte hareket eden sağlık ve emek örgütleri, çocuk işçiliğin sona erdirilmesi ve iş cinayetlerinin önlenmesi için üç temel talepte bulundu.

O talepler ise şöyle:

1- Çocuk işçilik yasaklanmalı, mesleki öğrenim çocuk gelişimine uygun bir biçimde planlanmalı ve kamusal kurallar çerçevesi içinde olmalıdır.

2- Eğitim her kademede parasız olmalı, müfredat bilimin ışığında ve yaşam ile bağı kuran bir şekilde yeniden yapılandırılmalıdır.

3- Yaşam alanlarımız uyuşturucu ve çeteleşmeden temizlenmeli, çocukların gelişimine uygun bir hale getirilmelidir.