Kurban Etini Ne Zaman Yemeliyiz? İşte Ayrıntılar...
Et, vücudumuzun protein, demir, çinko ve B12 vitamini gibi ihtiyaç duyduğu birçok besin ögesini sağlar. Ancak yeni kesilmiş yani henüz “ölüm sertliği” (rigor mortis) oluşmamış etlerin hemen tüketilmesi, sağlık açısından bazı riskler taşıyabilir. Kurban etinin özellikle kırsal bölgelerde hemen pişirilip yenmesi uygulamasının olası zararlarını inceleyeceğiz.
1. Ölüm Sertliği (Rigor Mortis) Tamamlanmadan Et Sindirimi Zordur
Hayvan kesildikten birkaç saat içinde kaslar kasılır ve sertleşir. Buna “rigor mortis” denir. Bu süreç tamamlanmadan et pişirilip yenirse:
• Et daha sert olur, sindirimi zorlaşır.
• Midede şişkinlik, hazımsızlık ve ağrı gibi şikâyetler görülebilir.
• Özellikle yaşlılar ve mide problemi olan kişilerde bu durum daha belirgin hissedilir.
2. Etin Mikrobiyolojik Olgunlaşma Süresi Beklenmeden Tüketilmesi
Et, kesildikten sonra birkaç saat ila birkaç gün boyunca dinlendirilmelidir. Bu süre:
• Kasların gevşemesini sağlar,
• Etin lezzeti ve sindirilebilirliği artar,
• Mikroorganizmaların zararlı türlerinin azalmasına yardımcı olur.
Ancak et hemen pişirilirse:
• Bağırsaklarda enfeksiyon yapabilecek bakterilerden yeterince arınmamış olabilir.
• Bağışıklığı düşük kişilerde (çocuklar, yaşlılar, hamileler) ishal, kusma, karın ağrısı gibi belirtilerle seyreden gıda zehirlenmeleri oluşabilir.
3. Parazit ve Enfeksiyon Riski
Bazı hayvanlar, özellikle iyi denetlenmeyen kesimlerde, brusella, tüberküloz, kist hidatik (echinococcus), toksoplazma gibi hastalık etkenlerini taşıyabilir. Yeni kesilen et yeterince pişirilmeden yenirse:
• Parazitler vücuda geçebilir.
• Uzun vadede karaciğer, akciğer ya da beyne kist oluşturabilir.
• Brusella gibi bakteriler ise uzun süreli ateş, terleme ve halsizlikle seyreden ciddi hastalıklara yol açabilir.
4. Etin Doğru Saklanmaması Gıda Zehirlenmelerine Neden Olabilir
Yeni kesilmiş etin uygun sıcaklıkta (0-4°C) dinlendirilmeden ya da hijyenik olmayan koşullarda saklanması:
• Bakteri üremesine neden olur.
• Özellikle Salmonella, E. coli gibi bakteriler ciddi ishalli hastalıklara yol açabilir.
• Bu durum çocuklar ve yaşlılar için hayati risk oluşturabilir.
5. Etin Besin Kalitesinde Düşüş
Yeni kesilen hayvanın eti henüz “olgunlaşmamıştır.” Bu da:
• Proteinlerin sindirimi zorlaştırır.
• Etin lezzeti ve yumuşaklığı düşer.
• Aşırı pişirme ihtiyacı doğar ve bu da besin değerinde kayıplara yol açar.
Ne Yapmalı?
• Et, kesimden sonra en az 12-24 saat buzdolabı koşullarında dinlendirilmelidir.
• Mümkünse etin “olgunlaşması” için 2-3 gün beklenmelidir.
• Et iyice pişirilmeli, özellikle içi çiğ kalmamalıdır.
• Hijyen kurallarına dikkat edilmeli, etle temas eden yüzeyler temizlenmelidir.
Sonuç
Yeni kesilmiş hayvan etinin hemen pişirilip yenmesi geleneksel bir alışkanlık olabilir; ancak sağlık açısından birçok risk barındırır. Sindirim problemlerinden gıda zehirlenmelerine, hatta bulaşıcı hastalıklara kadar uzanan bu riskler nedeniyle, etin uygun koşullarda dinlendirilmesi ve pişirilmesi son derece önemlidir. Sağlıklı beslenmek istiyorsak, eti sadece taze değil, doğru zamanda ve doğru şekilde tüketmeliyiz.
İyi bayramlar ve sağlıklı günler dilerim.
Sorularınız için:
Instagram: dr.bayramyildiz
