Hüsamettin Cindoruk: 'Kararlara uyulmak zorunda çünkü burası muz cumhuriyeti değil'

Sözcü yazarı Saygı Öztürk, Anayasa Mahkemesi'nin hakkında ikinci kez hak ihlali kararı verdiği Enis Berberoğlu'nu köşesine taşıdı.

Konuyla ilgili eski TBMM Başkanlarından hukukçu Hüsamettin Cindoruk ile konuştuğu söyleyen Öztürk, Cindoruk'un şu ifadeleri kullandığını aktardı:

"Anayasamızda da hukukta da normlar hiyerarşisi vardır. En üst, bağlayıcı norm Anayasa Mahkemesi kararlarıdır. TBMM Başkanı'nın, AYM kararını talimat olarak niteleyip bunu iade etmesine, alınganlık göstermesine gerek yok. AYM, yasamanın çıkardığı kanunları iptal ediyor, karar Resmi Gazete'de yayımlanıyor ve kendiliğinden kalkıyor. Anayasa Mahkemesi, Meclis'in anayasal, hukuksal denetimini sağlıyor. Kararlara da uyulmak zorunda. Çünkü burası muz cumhuriyeti değil"

Sözcü'den Saygı Öztürk'ün yazısı şöyle:

Türk siyasi hayatının önemli isimlerinden, eski TBMM Başkanlarından hukukçu Hüsamettin Cindoruk, ülkemizdeki gelişmeleri yakından izliyor. Enis Berberoğlu'nun milletvekilliğinin düşürülmesine ilişkin Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) karar uygulanmayınca ikinci kez aldığı ve TBMM Başkanlığı'na gönderdiği yazı, yeni bir tartışmanın fitili oldu.

Olayı hatırlatalım: MİT Tırları soruşturması kapsamında Berberoğlu'nun dokunulmazlığı kaldırıldıktan sonra yargılanmasına izin verildi. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 25 yıla mahkum edildi. Berberoğlu, 14 Haziran 2017 tarihinde yapılan son duruşmada tutuklandı. Karar, İstinaf'ta bozuldu. Yerel mahkeme bu karara karşı direndi. Sonuçta İstinaf'ta, Berberoğlu 5 yıl 10 aya mahkum edildi. Dosya Yargıtay aşamasındayken, cezaevinde olan Berberoğlu CHP'den İstanbul Milletvekili olarak seçildi. Yeniden dokunulmazlığı kazanmasına rağmen Yargıtay, milletvekilliği ve dokunulmazlığını tanımadı. Cezası onandı ve 20 Eylül 2018'de Berberoğlu tahliye edildi.

“GENELE YAYILAMAZ”

Mahkeme, Berberoğlu'nu tahliye ederken, milletvekilliği geleceğine TBMM'nin karar vermesine hükmetti. Berberoğlu, yaklaşık 20 ay milletvekilliği yaptı. Yargıtay'ın dosya onama kararı üzerine, 4 Haziran 2020'de Genel Kurul'a yapılan bildirimle Berberoğlu'nun milletvekilliği düşürüldü.

Berberoğlu'nun avukatı Yiğit Acar, Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin yanlış hukuki değerlendirme yaptığını öne sürdü ve hak ihlali iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi, yeniden seçilen milletvekilinin, yeniden dokunulmazlık kazandığına, bir defaya mahsus getirilen dokunulmazlığının kaldırılması işleminin genele yayılamayacağını karar verdi.

MUZ CUMHURİYETİ DEĞİL

Cindoruk, TBMM başkanıyla tartışmayı doğru bulmuyor. Ama bu konuda görüşünü sorduğumda şunları söylüyor: “Anayasamızda da hukukta da normlar hiyerarşisi vardır. En üst, bağlayıcı norm Anayasa Mahkemesi kararlarıdır. TBMM Başkanı'nın, AYM kararını talimat olarak niteleyip bunu iade etmesine, alınganlık göstermesine gerek yok. AYM, yasamanın çıkardığı kanunları iptal ediyor, karar Resmi Gazete'de yayımlanıyor ve kendiliğinden kalkıyor. Anayasa Mahkemesi, Meclis'in anayasal, hukuksal denetimini sağlıyor. Kararlara da uyulmak zorunda. Çünkü burası muz cumhuriyeti değil.

Anayasa Mahkemesi'nin Enis Berberoğlu ile ilgili iptal kararı şudur: TBMM'de, Enis Berberoğlu'nun mahkumiyet kararı okundu ve milletvekilliği düşürüldü. Anayasa Mahkemesi de bu kararı iptal etti. Yani, ilgilinin savunması olmadan, gıyabında okunan bir karardır. Bunun bir emsali yok. İstifa dilekçesi bile istifa edene sorulur ve onun bilgisi alındıktan sonra istifası okunur.

BAŞKAN HAKKINDA SUÇ DUYURUSU

Meclis Başkanı, o kararı Başkanlık Divanı'na getirip, Enis Berberoğlu'nu da dinlemeliydi. Berberoğlu, Anayasa Mahkemesi'ne hak ihlali olduğuna ilişkin dava açtığına göre, bu karar beklenmeliydi. Meclis Başkanlığı bunu yapmamakla hata yaptı. Anayasa Mahkemesi de ağır ceza mahkemesinin kararının geçersiz olduğuna ilişkin karar verdi. Ağır ceza mahkemesi, bu karara uysa da uymasa da bir değeri yok.

Anlaşılan, Cumhurbaşkanı ‘formül bulun' dedi, o da böyle bir formül buldu. Olur mu böyle şey? Anayasa Mahkemesi, Meclis'i gözetecek. Bundan tabi ne olabilir ki? Anayasa Mahkemesi'nin yerinde olsam, Meclis Başkanı hakkında, mahkeme kararını uygulamadığı için suç duyurusunda bulunurum. Başından beri yanlış yapan, Meclis Başkanlığı'dır.”

KANADOĞLU: BAŞLATILMALI

Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, Berberoğlu'nun milletvekilliği dokunulmazlığı kaldırılmadan yargılanıp mahkum edilmesinin “Hak ihlali” olduğunu belirtiyor. Kanadoğlu, şunları söylüyor:

“Anayasa Mahkemesi hak ihlali olduğuna karar verdi. Bu kararı TBMM Başkanlığı'na göndermesinin nedeni de, ‘Nasıl Berberoğlu'nun milletvekilliğini düşürdüyseniz, mahkeme kararı doğrultusunda milletvekilliğine başlatılması' içindir. Anayasa Mahkemesi'nin TBMM'ye gönderdiği karar, TBMM'ye tavsiye değil, gereğinin yapılmasıdır. TBMM'de nasıl Berberoğlu ile ilgili mahkeme kararı okunup, milletvekilliği düşürüldüyse, bu kez de mahkeme kararı okunup milletvekilliğine başlatılmasıyla ilgilidir. Yani, tavsiye değil, ‘uyun' kararıdır.”

ESAS REFORM

Eski TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran TBMM'nin yaptığı anayasalarla kurduğu düzeni, darbe dönemlerinde bile kaldırmadığını belirtiyor. Cindoruk şunları söylüyor: “Onlar Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ni getirmediler. Ama bir sivil kişi kaldırdı ve cumhurbaşkanlığı sistemine geçti. Anayasayı parlamenter rejime döndürme konusunda herkes mutabık. Eğer reform yapmak istiyorlarsa, esas reform, parlamenter sisteme dönüştür.”

Cindoruk, Boğaziçi Üniversitesi'nde yaşanan olayların da yine rejim sıkıntısından doğan sonuç olduğunu belirtiyor.