Kod 29 nedir? Kod-29'la işten çıkarılmanın sonuçları nelerdir?

Pandemi sürecinde işten çıkarmanın yasaklanmasıyla işverenlerin kod-29'u suistimal etmesi tepki çekti. Kod 29 nedir? Kod-29'la işten çıkarılmanın sonuçları nelerdir?

Kod 29 nedir? Kod-29'la işten çıkarılmanın sonuçları nelerdir?

Türkiye'de pandemi sürecinde işten çıkarmalar yasaklandı.

Bu yasak, 17 Mayıs tarihine kadar uzatıldı.

İşverenler açısından bu yasağın tek istisnası ise Kod 29.

Bu kapsamda işveren, işçilerin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymadığı gerekçesiyle işten çıkarmaya başvurabiliyor.

Bu gerekçeyle işten çıkarmalar artarken, buna karşı Türkiye'nin farklı yerlerindeki işyerlerinde işçiler, eylem düzenleniyor.

Sendikalar, bazı işverenlerin pandemide Kod 29'u suistimal ettiğini öne sürerek eleştiriyor.

Kod 29 nedir?

Türk iş yasalarına işveren, iş akdini feshettiği işçiler için Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirim yapıyor.

Bunu yaparken işçiyi hangi gerekçe ile işten çıkardığını bir kod numarasıyla işaretliyor.

29 numaralı kod da bu kodlardan biri.

29 kodu, "İşveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile iş akdinin feshi" anlamına geliyor.

Bir işverenin, işçisini bu kod ile işten çıkarabilmesi için 4857 İş Kanunu'nun ilgili bendi kapsamındaki fiillerden birini işlemesi gerekiyor.

Kod 29'la işten çıkarılmanın sonuçları neler?

Kod 29 ile işten çıkarılan çalışanlar; kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı haklardan faydalanamıyor.

Ayrıca işçi, işsizlik ödeneği de alamıyor.

Zira, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), ödenek için başvuru yapan işssiz kişinin işten ayrılış bildirgesindeki kod numarasına bakıyor ve burada Kod 29 varsa işsizlik maaşı ödemiyor.

İçeriği nedeniyle kod ile işten çıkarılan bir kişi, yeni bir iş ararken de fazladan sorun yaşayabiliyor.

Pandemiyle birlikte arttı

Kod 29 yasalara yeni girmiş bir uygulama değil. Pandemi öncesinde de işten çıkarma kodlarından biri olarak işverenler tarafından kullanılabiliyordu.

Ancak işten çıkarmaların yasaklandığı pandemi döneminde bu koda başvurunun arttığı görülüyor.

Pandeminin birinci yıl dönümü nedeniyle bir basın toplantısı düzenleyen İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG), son bir yıllık dönemde Kod 29 ile işten atılan işçilerin sayısının yüzde 70 arttığını açıkladı.

İSİG, yine son bir yıl içinde açılan işe iade davalarının yüzde 80'inin de Kod 29'la ilgili olduğunu belirtti.