Türkiye, Belarus üzerinden AB’ye göçün en önemli duraklarından biri; İstanbul- Minsk arasında kimi günler 4 sefer düzenleniyor

Belarus-Polonya sınırındaki binlerce sığınmacı, İstanbul’dan “turist vizesi” ile geldi.

Otokrat liderlerin, Avrupa ile ilişkilerde yeni oyuncağı sığınmacılar mı oldu? Dün akşam (Çarşamba) Alman kamu kanalı ARD’de yayınlanan araştırma dosyasında, Belarus -Polonya sınırında sıkışan çoğu Iraklı binlerce “sığınmacının rotası” ekrana getirildi.

Hikâye Brandenburg Eisenhüttenstdt’daki yüksek çitlerle çevrili ilk karşılama merkezinde Kuzey Iraklı bir düzensiz göçmenin söyleşisi ile başlıyordu. 49 yaşındaki Abdulgaffar Avrupa hayaliyle evdeki her şeyi sattığını anlattıktan sonra şöyle diyordu. "İlk olarak Türkiye'ye uçtuk. Kardeşim bizim için her şeyi organize etmişti. İstanbul'da üç gün geçirdik, sonra seyahat acentesinden bir adam geldi ve Belarus'a uçmak için bizi havaalanına götürdü."

Almanya’ya, Ekim ayında Belarus üzerinden 5000 sığınmacı geçti.

Kuzey Irak’taki turizm ofislerinde son günlerde en çok Erbil-İstanbul-Minsk biletleri satılıyor. Bölgedeki savaş ve şiddetin yanı sıra işsizlikten bunalan Iraklı gençler de Almanya’ya kapağı atmak için en güvenli ve ucuz yol olarak bu rotayı tercih ediliyor. Uçak bileti, ortalama 1000 avroya mal olurken, Belarus vizesi, otel ve kaçakçılara ödenen parayla birlikte Iraklı bir sığınmacının Avrupa sevdası için 3000-4000 avroyu gözden çıkarması gerek. Belarus- Polonya sınırındaki görüntüler, bu yolu tercih edenlerin sayısının hiç de az olmadığını gösteriyor. Yetkililer sadece Ekim ayında 5000’den fazla Ortadoğulu sığınmacının, Belarus üzerinden Almanya’ya geçtiğini belirtiyor.

İstanbul- Minsk arasında günde 4 sefer

İstanbul Havalimanı, Belarus üzerinden AB’ye göçün en önemli duraklarından biri. İstanbul- Minsk arasında kimi günler 4 sefer düzenleniyor. Seyahat acentelerinin çalışanları turist vizesi aldıkları müşterilerine, pasaport kontrolüne kadar eşlik ediyor. Bu uçuşlar daha çok Belarus’un resmi havayolu olan Belavia üzerinden yapılıyor. Çoğu göçmen İstanbul rotasını tercih etse de Dubai üzerinden Minsk’e uçanlar yok değil.

Von der Leyen : “ Göçmenler araçsallaştırılıyor”

Avrupa ise bu yeni yaratılan göç krizine tepkili. AB, Belarus'un resmi olarak tanınmayan lideri Alexander Lukaşenko'yu Polonya, Litvanya ve Letonya üzerinden AB'ye sokmak için kriz bölgelerinden uçakla insan getirmekle suçluyor.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Belarus'un "göçmenlerin alaycı şekilde araçsallaştırılmasını" durdurması gerektiğini söyledi. Von der Leyen, "Üye ülkeleri, bu hibrit saldırıdan sorumlu Belarus makamlarına karşı genişletilmiş yaptırım rejimini onaylamaya çağırıyorum" dedi.

Erdoğan’a, Minsk uçuşlarını durdurması için çağrı

Alman Federal İçişleri Bakanlığına göre Türkiye ve Belarus arasındaki hava köprüsü, Avrupa Birliği üzerinde siyasi baskı oluşturmak için siyasi bir araç. İktidarını tanımayan AB’nin yaptırımlarına tepki olarak, Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukaşenko tarafından yaratıldı. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan da durumu kendi lehine kullanıyor. Erdoğan’ın müdahale etme olanağına sahip olduğunu belirten Alman İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Stephan Mayer; “Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, İstanbul'dan Minsk'e uçuşları, önemli ölçüde azaltma veya tamamen durdurma konusunda daha fazla sorumluluk üstlenmesinin doğru olacağına kesinlikle inanıyorum." dedi.

Alman Hristiyan Demokrat milletvekili Manfred Weber ise, Ankara'ya net bir mesaj verilmesi çağrısında bulunarak, "Erdoğan Türkiye'den Belarus'a çok sayıda göçmen uçuşu yaparak AB'ye şantaj yapmaya kalkarsa, buna net bir yanıt verilmesi gerekli." diye konuştu.

Lukaşenko, Erdoğan’ı mı örnek aldı?

Avrupa basını Belarus Lideri Lukaşenko’nun, Erdoğan’ı örnek aldığını, sığınmacı kozunu oynayarak, Avrupa Birliği’ni köşeye sıkıştırıp istikrarsızlaştırmaya çalıştığını yazıyor. Lukaşenko, Temmuz ayında yaptığı konuşmada AB ile yapılan Geri Kabul Anlaşması’nın askıya alındığı hatırlatarak, Batı’nın Rusya ve Belarus’a tutumundan sonra savaştan kaçan insanları artık kendilerinin alamayacağını söylemişti.

Polonya ise tepkili. Polonya Başbakanı Mateasuz Morawiecki: ''Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, sığınmacı krizi süresince Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in talimatlarını yerine getiriyor.' diyor.

Öte yandan İstanbul- Minsk seferleri için henüz bir düzenleme getirilmiş değil. Her gün yüzlerce Ortadoğulu göçmen turist vizesi ve düzenli uçak seferleriyle Belarus’a gelmeye devam ediyor. Kaçakçılara para veremediği için sınırı yalnız geçmeye çalışan sığınmacılar, Polonya sınırında sıkışmış açlık ve soğukla mücadele ederken, Polonyalı askerlerin tel örgüleri yükseltmelerini izliyorlar. Sosyal medyada paylaşılan fotoğraflarda, Belarus’un başkentinde, henüz Avrupa yolculuğunu organize edememiş, metro ve parklarda uyumak zorunda olan insanları görmek mümkün. Şanslı olanlar şimdi Almanya’daki ön kabul kamplarında mülteci statüsü kazanabilmeyi umuyor. Onlardan biri olan Kuzey Iraklı Abdulgaffar, Belarus polisinin Polonya sınırına kadar çocuğunu taşıdığını söylerken, verdikleri taktikler olmasa yakalanmalarının kaçınılmaz olduğunu anlatıyor.

Avrupa’ya açılan yeni rotada, umuda yolculuk edenlerin kaderi, kendilerini düelloda yeni bir silah olarak kullanan otokrat liderlerin elinde gibi gözüküyor.