İçme suyu krizi: Onlarca köyde şebeke sularına nitrat ve arsenik karıştı

Merkezi Castilla y Leon bölgesindeki Lastras de Cuellar köyünde, tarım ilaçlarından kaynaklanan nitratlar ve arsenik, köyün suyunu kışın 350, yazın ise yaklaşık 1000 olan köy sakinleri için içilmez hale getirdi.

TARIMSAL KİRLİLİK VE KÜRESEL ISINMA İSPANYA'NIN SU KAYNAKLARINI TEHDİT EDİYOR

Bununla birlikte, ülke genelinde onlarca köy aynı kaderi yaşıyor çünkü yeraltı suyu kaynakları tarımsal kirlilik, su kalitesi kontrollerinin eksikliği ve kuraklık nedeniyle risk altında bulunuyor.

Lastras de Cuellar’da her pazartesi köylüler, indirimli fiyatla satılan 1,5 litrelik şişelerde su ve maden suyu satın almak için ana meydana yürüyor.

Sokaklarda, içme suyuna erişim talep eden pankartların yanı sıra balkonlardan boş plastik şişe kümeleri sarkıyor.

"21. YÜZYILDA BU DURUM NORMAL DEĞİL"

“Lastras için İçme Suyu” adlı derneğin sözcüsü Mercedes Rodriguez, "Şu anda belediye meclisi her hafta köyün her sakini için altı şişe 1,5 litre su veriyor. Ama bu yeterli değil. Ayrıca, şehrin musluklarında içme suyunun olmaması çok büyük miktarda plastik atık üretiyor. 21. yüzyılda bu normal değil!” diye konuştu.

Belediye Başkanı Andres Garcia ise , yıl sonuna kadar içme suyu temini sağlama projesini yavaşlatan "kamu finansman eksikliğine" dikkat çekti. Bölgenin ana televizyon istasyonuna göre, sadece Castilla y Leon bölgesine bağlı 63 belediyede geçen Mart ayında su yoktu.

Diğer taraftan, İspanya Sağlık Bakanlığı’na göre, ulusal su kaynaklarıyla ilgili 2019 yılında yapılan bir araştırma, bazıları aynı yerden farklı tarihlerde alınan 67 bin 50 örneğin içilemez olduğunu buldu.

ÜLKENİN BEŞTE BİRİNDEN FAZLASI ARSENİK VE NİTRAT KİRLİLİĞİNE MARUZ KALDI

İspanya Çevre Bakanlığı’nın verilerine göre, ülkenin 506 bin kilometrekareyi kapsayan toplam yüzölçümünün yüzde 22'sinin, toprağın doğası veya tarımsal faaliyetler nedeniyle nitrat ve arsenik kirliliğine maruz kaldığını gösteriyor.

Halkın büyük bir çoğunluğu ise su krizi için giderek artan bir şekilde tarımsal kirliliği suçluyor. Kuzeydoğu Aragon bölgesindeki küçük bir köy olan Lierta, nitrat kirliliği nedeniyle 2018'den beri içme suyundan mahrum bırakıldı ve bölge sakinleri şu anda 3 bin domuz için yeni bir çiftlik kurma planına karşı çıkıyor.

Çiftlik projesini bir yıllığına askıya almayı başaran köyün sakinlerinden 68 yaşındaki Bernard Mas, ülkede hali hazırda 20 bine yakın domuz ve sadece 50 köylü olduğunu söyledi.

İspanyol Kamu Su Temini ve Sanitasyon Operatörleri Birliği başkanı Luis Babian ise “Domuz ürünlerinin egemen olduğu bir ülkede, gübre kaynaklı kirlilik nedeniyle yerel su kalitesi için ‘yoğun hayvancılık ve büyük makro çiftlikler gerçek bir sorun” dedi” dedi.

Ancak, Çevre Bakanlığı’nın son raporuna göre, su kaynaklarındaki aşırı nitratlar, esas olarak kırsal kesimdeki "tarımsal faaliyetlerde yoğun gübre kullanımı"nın bir sonucu olarak ortaya çıktı.

“SU OLMAZSA YOK OLURUZ”

Raporda, "Kırsal alanlarda su kaynakları yönetimi eksik ve bazı küçük yerleşim yerlerinde yaşayanlar bilmeden içme suyu olmayan su içiyor olabilir" denildi.

Öte yandan, bu tür endişeler, geçen yıl Avrupa Komisyonu'nun İspanya'yı su kalitesi kontrolünü iyileştirmesi veya ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalması konusunda uyaran bir ültimatom yayınlamasıyla Brüksel'e bile ulaştı.

SULARDAKİ KİRLİLİK SEVİYESİ GİDEREK ARTIYOR

Uzun vadede kuraklık, özellikle küresel ısınmanın etkisi hız kazanırken, İspanya'nın su kaynaklarının kalitesini de tehlikeye atabilir. Babiano, “Su miktarı azalır, ancak zararlı maddelerin seviyesi düşmezse, orantılı olarak bu, İspanya'nın su kaynaklarındaki kirleticilerin seviyesinin arttığı anlamına gelir” dedi.

Rodriguez ise su kıtlığının küçük topluluklarının sonunu getirebileceğinden korktuğunu söyledi:

"Suyu olmayan bir köy yok olmaya mahkumdur. Musluk suyu olmayan bir köyde kim gelip yaşar? Kim burada bir iş kurar?"Merak ediyorum.”