Evde Cilt Kanseri Kontrolü Nasıl Yapılır? ABCDE Kuralına Dikkat!

Ne Aramalıyız?

Aşağıdaki değişiklikler cilt kanseri belirtisi olabilir:

• Şekli, boyutu ya da rengi değişen benler
• Düzensiz kenarlı, simetrik olmayan benler
• Birden fazla renge sahip benler (örneğin kahverengi, siyah ve kırmızı bir arada)
• Kaşıntılı, kanayan veya kabuklanan benler
• Ciltte sonradan çıkan, hızla büyüyen çıkıntılar
• Uzun süredir geçmeyen sivilceler ya da yaralar
• Açıklanamayan kızarıklıklar veya döküntüler
• Siğil gibi görünen yeni oluşumlar

Kontrol İçin ABCDE Kuralı

Benleri değerlendirirken şu 5 özelliğe dikkat edin:

• Asymmetry (Asimetri): Benin iki yarısı eşit mi?
• Border (Sınır): Kenarları düzensiz mi?
• Color (Renk): Tek renk mi, yoksa farklı tonlar var mı?
• Diameter (Çap): 6 mm'den büyük mü?
• Evolving (Gelişim): Zamanla değişiyor mu? (Fotoğrafla tespit edin)

Cildinizi Nasıl Kontrol Etmelisiniz?

• İyi aydınlatılmış bir odada, mümkünse boy aynası ve el aynası kullanın.
• Tüm kıyafetlerinizi çıkarın, detaylı ve yavaş inceleyin.

Şu bölgeleri tek tek kontrol edin:

• Yüz, boyun, kulaklar
• Koltuk altları, kollar ve eller (tırnak çevresi dahil)
• Göğüs, karın ve genital bölge
• Bacakların ön ve arka yüzü, ayak tabanları, parmak araları
• Sırt ve kalçalar (el aynasıyla)
• Saçlı deri (tarak ya da parmaklarla saçları ayırarak)
• Ağız içi, dil altı ve yanak içleri

Açık Tenli Bireylerin Cilt Kanseri Riski Neden Daha Yüksektir?

Bunun birkaç temel nedeni vardır:

Melanin Azlığı = Daha Az Koruma

• Melanin, cilde renk veren ve güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarına karşı doğal bir koruma sağlayan bir pigmenttir.
• Açık tenli kişilerde melanin miktarı az olduğundan, UV ışınları cilt hücrelerine daha kolay zarar verir.
  Bu da DNA hasarına, dolayısıyla cilt kanserine yakalanma riskinin artmasına neden olur.

Kimler Açık Tenli Sayılır?

Aşağıdaki özelliklere sahip kişiler daha fazla risk altındadır:

• Beyaz veya çok açık ten rengi olanlar
• Güneşte kolayca yanan, bronzlaşamayan cildi olanlar
• Açık renk gözleri olanlar (mavi, yeşil, gri)
• Sarı veya kızıl saçlılar
• Yüzünde çillenme eğilimi olanlar
• Ailede cilt kanseri öyküsü bulunanlar

Açık Tenliler Ne Yapmalı?

• 11.00–16.00 arası doğrudan güneşte durmaktan kaçınmalı
• Geniş spektrumlu (UVA+UVB) en az 30 SPF (Koruma Faktörü) içeren güneş kremi kullanılmalı
• Şapka, güneş gözlüğü ve koruyucu giysiler tercih edilmeli
• Düzenli cilt muayenesi yapılmalı (ayda bir kendi kendine, yılda bir dermatolog tarafından)
• Yeni çıkan veya değişen her ben dikkatle izlenmeli

Şüpheli Bir Durumda Ne Yapmalısınız?

Eğer bir leke veya ben size farklı, yeni veya “garip” görünüyorsa; mutlaka bir dermatoloğa danışın.

Ayrıca, mümkünse şüpheli olan benlerin belli aralıklarla fotoğrafını çekip, süreç içinde değişip değişmediğini kontrol edin.

Unutmayın! Erken teşhis hayat kurtarır!

Sağlıklı günler dilerim.

Sorularınız için:

Instagram: dr.bayramyildiz