Cumhurbaşkanı Erdoğan Duyurmuştu! Diyarbakır Cezaevi Müze Oluyor! Sayılı Gün Kaldı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 23 Ekim 2023’te toplu açılış töreninde 12 Eylül darbesi sonrası askeri cezaevi olarak kullanılan Diyarbakır E Tipi Cezaevi’nin müze olacağını duyurmuştu.

CUMHURBAŞKANI DUYURMUŞTU

Cumhurbaşkanı Erdoğan “Son ziyaretimde Diyarbakır Cezaevi’ni boşaltma ve kültür merkezi yapma sözü vermiştim. Sözümüzü tuttuk. Adalet Bakanlığımız cezaevini tamamen boşalttı. Kültür ve Turizm Bakanlığımız restorasyon projelerini hazırladı. İçinde müze, kütüphane, kültür ve sanat birimlerinin yer alacağı bu eserin Diyarbakır’ımıza hayırlı olmasını diliyorum” demişti.

Cumhurbaşkanı’nın bu açıklamasının ardından cezaevinde bulunan 270 tutuklu ve 170 personel, kentteki diğer cezaevine nakledilmişti. Dönemin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da cezaevinin kapısına kilit vurup anahtarı Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a teslim etmişti.

BETON BLOKLAR KALDIRILDI

27 Ekim’de, cezaevinin çevresine terör olaylarına karşı kurulan 2 metre genişliğinde, 3 metre yüksekliğinde ve her biri 7 ton olan beton bloklar kaldırıldı.

Anı ve Etnografya Müzesi olarak hizmet verecek cezaevi, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından Diyarbakır Müze Müdürlüğü’ne devredildi.

KOĞUŞ VE HÜCRELER YIKILDI

5 bloktan oluşan yapının toplam parsel alanı 49 bin 204, kapalı alanı ise 16 bin 462 metrekare olarak planlandı. Cezaevine sonradan eklenen askeri gazino ve lojman gibi yapılar yıkıldı. 2023 yılında lazer tarama yöntemiyle belgelenen yapının, 1980 sonrası eklenen koğuş ve hücreleri de yıkıldı. Restorasyon, Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından başlatıldı

Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürü Cemil Koç, çalışmalara ilişkin, son durumu şöyle anlattı:

17 Eylül 2024 itibarıyla birinci etap restorasyon çalışmalarını gerçekleştirmiş olacağız. Bu süreçte, yapıya sonradan eklenen bölümler yıkıldı, raspalar alındı ve güçlendirme projeleri güncellenerek uygulandı. Şu anda kaba sıva işlemleri devam ediyor. Restorasyonla birlikte müze kompozit setinin içeriği için bakanlıkça danışma kurulu oluşturuldu. Bu kurulda, 1980-1984 yıllarında cezaevinde kalan tanıklarla istişareler gerçekleştirildi. O döneme ait olayların doğru yansıtılması amacıyla kompozit set çalışmaları yürütüldü.

15 AĞUSTOS’TA TAMAMLANACAK

İlk etabın 15 Ağustos’ta tamamlanacağını belirten Koç, ikinci etap kapsamında teşhir-tanzim, çevre düzenleme ve peyzaj çalışmalarının yapılacağını ifade etti. Koç, “İkinci etapta çok amaçlı salonun restorasyonu, cezaevi ana binasının mekanik ve elektrik tesisat imalatları tamamlanacak. Kültür Yolu Festivali’nin düzenleneceği Ekim 2026’ya kadar müzenin tamamlanması hedefleniyor” dedi.