Evde Bunu Yapan Yandı! Egzamayı Alevlendiriyor: Vücudu Pul Pul Döküyor
Yaz aylarının başlamasıyla birlikte birçok kişide ciltte kaşıntı, kızarıklık ve kuruluk gibi şikayetler artmaya başladı. İlk etapta alerjik bir durum ya da kullanılan temizlik ürünlerine karşı bir reaksiyon gibi algılansa da, bu belirtiler kalıcı hale gelirse, egzama ihtimali göz ardı edilmemeli.
Egzama, genetik yatkınlıkla çevresel faktörlerin birleşimi sonucu ortaya çıkan kronik bir cilt hastalığıdır. En çok çocukluk döneminde görülse de, yetişkinlikte de başlayabilir. Dünya genelinde çocukların yüzde 10 ila 20’sini, yetişkinlerin ise yüzde 2 ila 10’unu etkilediği biliniyor.
Hastalığın temelinde, cildin doğal koruyucu bariyerinin zayıflaması yatıyor. Bu durum, dış etkenlerin daha kolay cilt altına sızarak iltihaplanmaya neden olmasına yol açıyor. Egzama genel bir tanım olup, atopik dermatit en bilinen formudur.
EGZAMANIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Egzama denince ilk akla gelen belirti kaşıntıdır. Eğer döküntü kaşınmıyorsa, başka bir sorunla karşı karşıya olabilirsiniz. Diğer belirtiler ise şunlardır:
Ciltte kuruluk ve pullanma
Kızarıklık veya koyulaşma
Şişlik ve çatlaklar
Küçük kabarcıklar ya da kalınlaşmalar
Semptomların özellikle geceleri şiddetlenmesi
EGZAMA VÜCUTTA HANGİ BÖLGELERDE GÖRÜLÜR?
Çocuklarda genellikle yanaklarda, saçlı deride ve ellerin dış kısmında görülürken; yetişkinlerde dirsek içleri, diz arkaları, boyun, göz çevresi, el üstleri ve ayak arkaları daha sık etkilenir. Ayrıca egzama, yetişkinlerde psikolojik sorunları da beraberinde getirebilir. Sürekli kaşıntı ve görünümdeki bozulma; kaygı, depresyon ve özgüven eksikliği gibi duygusal sorunlara neden olabilir.
DÖKÜNTÜ HER ZAMAN KIRMIZI OLUR MU?
Hayır. Ciltteki döküntülerin rengi, kişinin ten rengine göre değişebilir. Açık tenlilerde döküntüler kırmızı ya da pembe tonlarında olurken, koyu tenlilerde mor, koyu kahverengi veya gri lekeler oluşabilir. Bu durum tanı koymayı zorlaştırabilir.
EGZAMA YAŞAM KALİTESİNİ NASIL ETKİLER?
Hastalık, günlük yaşamı önemli ölçüde kısıtlar. Özellikle geceleri artan kaşıntı, uyku bozukluklarına yol açar. Bazı hastalar, kaşımaktan dolayı çarşaflarının yırtıldığını veya iç çamaşırlarının kanlandığını bile dile getirmektedir. Ayrıca egzersiz sırasında oluşan ter, ciltte tahrişi artırdığı için hastalar fiziksel aktivitelerden kaçınabilmektedir.
EGZAMA ALEVLENMESİNİ NE TETİKLER?
Egzama hastalarında alevlenmelere yol açan faktörler kişiden kişiye değişebilir. Yaygın tetikleyiciler arasında:
Yoğun stres
Ani hava değişimleri
Polen, toz, hayvan tüyü
Sentetik ya da yün giysiler
Süt, turunçgiller, kuruyemiş gibi bazı gıdalar
Kimyasal içerikli deterjanlar
Stres özellikle dikkat çeken bir etkendir. Vücuttaki bağışıklık dengesini bozarak kaşıntının şiddetlenmesine neden olur.
TEŞHİS NASIL KONUR?
Egzama tanısı için tek bir test yoktur. Dermatologlar genellikle hastalık öyküsünü, belirtilerin dağılımını ve tedaviye verilen yanıtı değerlendirir. Gerekirse deri alerji testleri ya da biyopsi yapılabilir.
EGZAMA TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Tam anlamıyla tedavisi olmasa da egzama kontrol altına alınabilir. Tedavi sürecinde:
Parfümsüz nemlendiricilerle düzenli cilt bakımı
Kortizonlu kremler
Kaşıntıyı azaltan antihistaminikler
İmmün sistemi düzenleyici kremler
Işık terapileri (fototerapi)
İleri vakalarda biyolojik ilaçlar kullanılır
EVDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Alevlenmeleri tetikleyen etkenleri not ettiğiniz bir günlük tutun.
Cildi günde birkaç kez nemlendirin.
Sıcak duşlardan kaçının.
Kimyasal içermeyen, yumuşak deterjanları tercih edin.
Pamuklu giysiler giyin.
Stresi azaltacak yöntemleri (nefes egzersizi, meditasyon) öğrenin.
HANGİ DURUMLARDA DOKTORA GİDİLMELİ?
Döküntü yayılıyor veya geçmiyorsa
Uyku düzeniniz bozulduysa
Ciltte iltihap veya ateş varsa
Egzamanın günlük yaşamınızı ciddi şekilde etkilediğini düşünüyorsanız