Koronavirüs ile ilgili doğru bilinen 10 yanlış

Hızla yayılmaya ve panik yaratmaya devam eden koronavirüs (Covid-19) diğer solunum yolu enfeksiyonlarına benzer belirtilere neden oluyor.

Temel olarak ateş, öksürük ve nefes darlığına yol açan virüsten korunma yollarıyla ilgili bugünlerde pek çok iddia ortaya atılıyor. Peki bunlar ne derece doğru? İşte bu konuda bilinmesi gerekenler…

1 – Her Covid-19 enfekte vaka, ağır ve ölümcül ilerler. (YANLIŞ) Yüzde 10-15 kişide ağır ve multiorgan yetmezliği denilen solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve organ iflasları görülürken, yüzde 2-5 oranında ölümle sonuçlanır.

2 – Virüs, paket ya da kolilerle bulaşır. (YANLIŞ) Virüsün, yüzeylerde canlı kalma süresi yaklaşık 4-6 saat kadardır. Dünya Sağlık Örgütü, koli ve paket dağıtımında herhangi bir yasak ya da kısıtlama getirmemiştir.

3 – Evde bakılan evcil hayvanlar (kedi/köpekler), Covid-19 taşır ve bulaştırır. (YANLIŞ) Böyle bir bulaş ve taşıyıcılık söz konusu değil.

4 – Burnu tuzlu suyla yıkamak ya da sirke virüsün bulaşıcılığını engeller. (YANLIŞ) Bu konuda hiçbir bilimsel veri yoktur.

5 – Tuzlu suyla ya da sirkeli su ile gargara yapmak virüs ile enfeksiyonu engeller. (YANLIŞ) Bu uygulamaların korunmada hiç etkisi yoktur.

6 – Sürekli sıcak su içmek virüs ile enfeksiyonu engeller. (YANLIŞ) Bu virüsler, güneş ışığındaki sıcakta ölür, içilen suyun böyle bir etkisi olmaz. Bu sebeple özellikle solunum yolu ile bulaşan virütik enfeksiyonlarda ortamı havalandırmak, sıkça güneş ışığına maruz kalmak virüsün bulaşıcılığını kırar.

7 – Alkolsüz kolonya, el dezenfektanı olarak kullanılabilir. (YANLIŞ) Bir sıvının dezenfektan özelliğe sahip olması için minumun yüzde 70-95 arası alkol oranı gerekir. Uygun el antiseptiği bulunamayan yerlerde yüzde 80-90 arasında alkol içeren her türlü kolonya da el hijyeninde virüsten korunmada kullanılabilir.

8 – Virüs salgını geçene kadar herkes maske takarak sokağa çıkmalı. (YANLIŞ) Kronik hastalığı olan, gebe ve küçük çocuklar, hastane gibi hastalıklı kişilerin yoğun olduğu yerlerde mecburi bulunmaları gerekliyse ya da virüslerin sıkça yayılma yeri olabileceği tahmin edilen havaalanı ve riskli ülkelere seyahat etme durumları varsa tıbbi maske takabilirler.

9 – Enfekte yüzeyleri sadece su ile ya da ıslak mendil ile silmek yeterli. (YANLIŞ) Yüzeyler çamaşır suyu, sirkeli su ya da deterjanla temizlenmelidir.

10 – Kelle paça ve sahlep içmek hastalıktan korur. (YANLIŞ) Bu yönde bilimsel bir veri yok ancak bağışıklığı güçlü tutacak şekilde sağlıklı beslenmek önemli. (SÖZCÜ - Nazan DOĞANER HALICI)