Uzmanı kötü haberi verdi: Emekli maaşlarında neler oluyor?

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2023 Aralık ayı enflasyon oranını açıklamasıyla SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ise refah payı hariç en az yüzde 37,57 oranında zam yapılacağı kesinleşti.

Emekli maaşlarına zam sonrası kök ücreti 5 bin 500 TL'nin altında olan SSK ve Bağ-Kur emeklileri, 6 aylık enflasyon oranında yüzde 37,57'lik zam verildiğinde sıfır zam almış oldu.

EMEKLİ MAAŞLARINA EK ZAM VAR MI?

Söz konusu gelişmelerin ardından emekli maaşlarına ek zam gündeme gelirken, dün konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Bir defa Cumhurbaşkanımızın bir genel prensibi var o prensip çerçevesinde bu 20 yıl hep hareket edildi. O da şu; hiçbir zaman çalışanları, emeklileri enflasyona ezdirmemek, bu ana prensibimiz. 20 yılımıza baktığınızda da bunu fiilen uyguladığımızı görürsünüz. İmkanlar oluştukça da bunun üzerinde olabildiğince çalışanlara, emeklilere destek olmak ana prensibimiz hiçbir zaman değişmedi. Enflasyona çalışanlarımızı, emeklilerimizi de ezdirmemek ve çalışanlardan, emeklilerden yana bir bakış açısıyla her zaman bu meselelere yaklaşımımız bu bizim ana felsefemiz, politikamız. Bunu yaparken tabii ki gerçekçi bir şekilde imkanlarımıza da bakmak durumundayız. Bunu derken sadece kamunun imkanlarından bahsetmiyorum, kamu artı özel. Bütçe imkanları ve ekonominin genel imkanlarıyla toplumsal talepler arasında bir denge oluşturmak durumundasınız" dedi.

"SEYYANEN ARTIŞ NEDENİYLE FARK OLUŞTU"

Yılmaz, "Memurların artışı ve memur emeklilerinin artışı zaten belli biliyorsunuz. Ocakta enflasyonun belli olmasıyla birlikte enflasyon farkı ve toplu sözleşmeden gelen rakamla birlikte işte yüzde 50’lere yakın bir rakam gerçekleşmiş oldu. Bu niye bu dönem biraz daha farklılaştı? Bu dönem SSK, Bağ-Kur’la emekli aylıklarının biraz daha fazla farklılaşmasının sebebi şu: Geçen yıl en düşük memur maaşını belli bir seviyeye çekerken, seyyanen bir artış yapıldı biliyorsunuz. Seyyanen artışlar da enflasyona yansımıyor dolayısıyla, enflasyon farkı biraz daha bu seneye özgü bir şekilde yüksek olmuş oldu memurlar için böyle bir durum söz konusu, yani oradaki artışın seyyanen yapılmasından kaynaklı bir durum olduğunu söyleyebilirim" ifadelerini kullandı.

"YILBAŞI VE TEMMUZU BİRLİKTE DEĞERLENDİRİYORUZ"

"Bugünkü uygulanan sistemin sonuçları, toplu sözleşme ve enflasyon farkları" diyen Yılmaz, "Dolayısıyla, temmuz ayında SSK ve Bağ-Kur emeklileri daha yüksek alacaklar memur emeklilerine göre. İkisine birden baktığınızda önemli olan işte bu toplu dengeyi sağlamak. Yani yılbaşı ve temmuz artışlarını birlikte değerlendirip ikisini yıl bazında aşağı yukarı aynı seviyeye getirmek. Ana yaklaşım nedir diyecek olursanız temel yaklaşımımız aslında bu şekilde. Gerek emeklilerimizi gerek SSK, Bağ-Kur emeklilerini yılbaşı ve yıl ortası bütün bu yapılanları dikkate alarak, etkilerine bakarak bir dengeye taşımak. Gerek memur emeklilerimizi, gerek SSK ve Bağ-Kur emeklilerimizi yılbaşı ve yıl ortası bütün bu yapılanları dikkate alarak, etkilerine bakarak bir dengeye taşımak, yaklaşımımız bu şekilde diyebilirim" dedi.

EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI ALANLARIN DURUMU NE OLACAK?

Yılmaz, 7 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığı alanlarla ilgili olarak şunları söyledi:

"Bir taraftan da normal primiyle bu civarda yine maaş alanlar var, şimdi ikisini birbirinden ayırmak lazım. Yani kök ücreti de 7 bin 500 civarında olan bir topluluk da var, dolayısıyla o sayıların hepsini kök ücreti 7 bin 500’den düşük diye görmemek lazım, 7 bin 400 vardır, 7 bin 300 vardır, en düşük 5 bin-5 bin 500’ler civarında diye biliyorum, ama burada bir skala var. Ona yakın olan kök ücreti olan var, daha uzak olan var, buralarda da bir anlamda bir sosyal denge anlamında kanuni düzenlemeyle oluyor bunlar biliyorsunuz, idari kararla gerçekleşen şeyler değil, bir kanun gerekiyor. Dolayısıyla burada bir sosyal adaleti sağlama, daha düşük gelirli olanları destekleme politikası söz konusu. Bu yaklaşımımız devam ediyor elbette, en düşük emekli alanlara dönük olarak da ne yapabiliriz diye çalışıyoruz. Bunları hükümetimiz Kabine'de tartışacaktır önümüzdeki günlerde, Kabine'de bir ele alınacaktır diye düşünüyorum, ardından da Meclis’imizin takdirine sunulacaktır. Henüz bir tarih bilmiyorum doğrusu ama uygun bir zamanlamayla yapılacaktır elbette."

KADEMELİ EMEKLİLİK PLANI VAR MI?

Kademeli emeklilik düzenlemesi olacağına yönelik iddiaları yanıtlayan Yılmaz, "Sosyal güvenlikle ilgili şu anda bir çalışmamız yok" dedi.

"KADEMELİ EMEKLİLİK BAŞKA BAHARA"

Yılmaz'ın açıklamalarını işaret ederek sosyal medya hesabından paylaşım yapan Sosyal Politikalar Uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, milyonlarca emeklinin beklediği ek zamla ilgili olarak, 'Emeklileri enflasyona ezdirmeme prensibimizden uzaklaşmış değiliz ve tüm gayreti sarf ediyoruz' dedi. (Meali: İşçi ve Bağ-Kur emekli aylıklarında yüzde 50 gibi bir artış olmayacak). Yılmaz, 'kademeli emeklilik planına yönelik bir çalışma olmadığını' kaydetti. (Meali: Adaletsizlik devam edecek. Kademeli emeklilik başka bahara)."

"EMEKLİ AYLIKLARINDA NELER OLUYOR?"

Paylaşımının devamında Çelik, "Emekli aylıklarında neler oluyor?" başlığı altında, yaşanan durumu madde madde şu şekilde özetledi:

"1️- İşçi ve Bağ-Kur emekli aylıklarına 5510 sayılı yasa gereği Ocak 2024'te 6 aylık resmi enflasyon oranında (%37,6) artış yapılacak.

2️- Bu artış 7. 500 TL (tamamlanan emekli aylığı) üzerine değil. Emeklilerin kendi kök aylıklarına yapılacak.

3️- En düşük emekli aylığı halen Hazine tarafından 7.500 TL'ye tamamlanıyor. Tamamlama sınırının yükselmesi için yasa değişikliği gerekiyor.

4️- Yasa ile tamamlama sınırı henüz yükselmediği için Ocak 2024'te kök emekli aylığı 5 bin 450 TL ve altında olan emekliler ve hak sahipleri sıfır zam alacak.

5️- 6.000 TL kök aylığı olan emeklilerin eline 8.256 TL geçecek (Yüzde 10). 6.500 TL kök aylığı olanlar 8.944 TL alacak (%19,2). 7.000 TL kök aylığı olanlar ise 9.632 TL alacak (%28,4)

6️- Öte yandan emekli aylıklarının 6 aylık resmi enflasyondan daha fazla artırılması için de yasa değişikliği gerekiyor.

7️- Yasa değişikliği nasıl yapılacak, tamamlama miktarı (en düşük aylık) nereye çekilecek, artışlar ne oranda olacak henüz belli değil!

8️- Meclis 16 Ocak'ta açılacak. Emekli aylıkları 17 Ocak'ta ödenmeye başlıyor. Değişikliğin bu aya yetişmesi mümkün değil!"

GÖZLER TBMM'DE

Emekli maaşlarına zamla ilgili TBMM'ye kanun teklifi sunulması gerekirken, çalışmalarına ara veren TBMM'nin 16 Ocak'ta yeniden toplanması bekleniyor.