Türkiye'nin Sadece O Şehrinde Yetişiyor! Şeker Hastalığına Bire Bir, Günboyu Tok Tutuyor
Gümüşhane'nin merkeze bağlı Boyluca köyünde yaşayan 80 yaşındaki Hacı Günday, yıllar önce Almanya’da gurbetçilik yaparken gönderdiği paralarla köyüne diktirdiği elma ağaçlarının meyvelerini toplamaya devam ediyor.
Kaynak: Haber Merkezi
Gümüşhane’nin elma çeşitleriyle tanındığını belirten Hacı Günday, iklimdeki değişiklikler ve çevresel etkenler nedeniyle son yıllarda verimin azaldığını ifade etti. Elma ağaçlarını Almanya’da çalıştığı dönemde ailesine gönderdiği parayla diktirdiğini söyleyen Günday, her yıl hasat zamanında ürünleri komşularıyla paylaştığını ve bir kısmını da satarak değerlendirdiğini belirtti. “Göbek elması, misket, gelin elması, susuz elması gibi birçok çeşidimiz vardı. Önceleri kendi çekirdeğimizden üretirdik” dedi.
YALNIZCA GÜMÜŞHANE'DE YETİŞİYOR
Türkiye’de yalnızca Gümüşhane topraklarında yetişen ve halk arasında “Göbek elması” olarak bilinen bu özel tür, geçmişten bugüne birçok araştırmaya konu olmuş. Hatta bu elma çeşidiyle ilgili 100’den fazla akademik tez hazırlandığı da biliniyor. Göbek elması, Gümüşhane’nin 24 yerel elma çeşidinden biri olarak kabul ediliyor ve ekim sonunda hasat ediliyor.
VİTAMİN DEPOSU, SAATLERCE TOK TUTUYOR
Ankaralı sanatçı Güzin Arısoy, göbek elmasıyla ilgili anılarını şu sözlerle dile getiriyor:
Eskiden babam, kışa hazırlık olarak bir sandık dolusu masusa elması saklar ve hastalara götürürdü. Göbek elması öyle bir elmadır ki, bir tanesini yemek bile yeter. Oldukça tok tutar ve vitamin değeri yüksektir. Şimdi bahçelerde kaldı mı, bilmiyorum. Ankara’da yıllardır yaşıyorum ama göbek elmasına başka hiçbir yerde rastlamadım. Elmalar arasında benim için en özeli hep o olmuştur. Misafirlikte bir gün kış elması getirmişlerdi. İki tane yememe rağmen tabak tertemiz kalmıştı. Kimse yediğime inanmadı. Çünkü sapı bile kalmamıştı!”
Göbek elmasının farklı tüketim şekillerine de değinen Arısoy, “Bu elmayı cevizle birlikte yemek ayrı bir lezzet sunar. Sert bir yapısı vardır, bazen taşlara vura vura sulandırır öyle yerdik. Kurutulmuş versiyonları da çok meşhurdur. Soyularak kurutulanına ‘soymaça’, kabuklu kurutulanına ise ‘kak’ deriz. Bu kadar kıymetli bir meyvenin unutulmaması gerek” dedi.
ŞEKER HASTALARI İÇİN BİRE BİR
Anadolu Böbrek Vakfı Başkanı Prof. Dr. Ayla San da göbek elmasının sağlık açısından taşıdığı değere dikkat çekerek şu bilgileri paylaştı:
Göbek elması, Türkiye’de sadece Gümüşhane’de yetişiyor ve şeker oranı diğer elmalara kıyasla oldukça düşük. Bu nedenle diyabet hastaları için uygun meyveler arasında yer alıyor. Ekim ayı sonunda toplanan göbek elması, düzenli sulandığında oldukça iri meyveler verebilir.