Kara Cuma nedir, nasıl ortaya çıktı?
ABD'de Noel döneminin başlangıcı olarak kabul edilen 'Kara Cuma'nın (Black Friday) yavaş yavaş dünyaya yayılması, tüketim çılgınlığı eleştirilerini beraberinde getirdi.

Her yıl kasım ayının dördüncü perşembesi kutlanan Şükran Günü'nün ardından milyarlarca dolarlık alışverişin yapıldığı Kara Cuma, Amerikalıların güneş doğmadan mağazalara akın etmesinden, indirimli ürünler için kavgaya tutuşmasına kadar pek çok ilginç görüntüye neden oldu.

Mağazaların tüketicileri cezbetmek için haftalar öncesinden duyurduğu indirimler, milyonlarca kişinin alışveriş çılgınlığına katılmasını sağladı.

Bu gibi günler dünyanın tüm ülkelerinde farklı günlerde farklı isimlerde ekonomiyi ve sektörleri canlandırmak için farklı amaçlarla yapılıyor.

Ancak Kara Cuma, küresel çapta uygulanan nadir örneklerden.
Kara Cuma aslında ABD'de Şükran günü olan kasımın dördüncü perşembesini takip eden cuma gününü ifade ediyor ve 1952’den bu yana Noel alışveriş sezonunun ilk günü kabul edilerek indirimler başlıyor.

Resmi bir tatil olmayan bugüne ‘Kara’ denmesinin nedeni ise 1960'larda başlıyor.
Dükkanların o gün daha hava aydınlanmadan çok erken açılması ve kararmadan kapanmaması, bunun yanı sıra alışveriş caddelerinde yaşanan yoğun araç ve insan trafiğinin neden olduğu günlük hayatı etkileyen olumsuzluklar bugüne ‘Kara Cuma’ denmesine sebep oluyor.

Bu tabirin ilk kez Philadelphia kentinde kullanıldığı tahmin ediliyor.

1980'lere kadar ABD’de belli bölgelerde uygulanan bu indirimler daha sonra 90'lar ve 2000'lerde giderek tüm ülkeye yayıldı. Alışveriş merkezleri ve dükkanların açılış saatleri iyice erkene alındı ve nihayet 2011 yılında perşembeyi cumaya bağlayan gece 24’te dükkanlar açılmaya başlandı.

İnternet alış veriş sitelerinin de devreye girmesiyle ABD’de gerçekleşen bu indirim günü uluslararası çapta bir indirim gününe dönüştü ve tüm dünyada benimsendi.

Kara Cuma, ölüm ve yaralanmalara sebep oldu
ABD’de indirimin başlama ve dükkanların açılış saatleri erkene alındıkça indirim için bekleyenlerin mağazalar önünde oluşturduğu kuyrukların zamanı ve şekli de değişti.

Bir önceki günden çadır kurup kamp yapmaya başlayan müşteriler kimi zaman perşembe akşamını ve geceyi sokakta geçirmeyi tercih etti.

Bu da izdihamın yanı sıra, ısınmak için propan gazı ve jeneratör kullanımı, oluşan kalabalığın acil çıkış kapılarını ve merdivenlerini tıkamasının yanı sıra hırsızlık ve gasp gibi suç oranlarında artışa neden oldu.

2006’dan bu yana sadece ABD’de BF’ye bağlı olarak 10 ölüm ve 111 yaralanma vakası rapor edildi.