Ev Sahibi ve Kiracılar Dikkat! Konutta Kriz Derinleşti: Yüzde 193 Arttı

İstanbul'da konut kiralarındaki fahiş artışlar gündemdeki yerini korurken, Gayrimenkul Uzmanı Olcay Selvi, TGRT Haber’e yaptığı değerlendirmelerde sektördeki çarpıklıklara dikkat çekti. Arsa kıtlığı, inşaat maliyetlerindeki artış ve plansız şehirleşmenin, piyasanın dengesini bozduğunu söyleyen Selvi, "İstanbul baştan planlanmalı" diyerek kapsamlı bir dönüşüm çağrısında bulundu.

KİRALAR DÜNYA ORTALAMASININ ÜZERİNDE

Selvi’ye göre, İstanbul’da kira artışı oranı son dönemde yüzde 193’e ulaştı. Bu oranın Dubai’de yüzde 120, New York’ta ise son 5 yılda yalnızca yüzde 50 olduğunu belirten Selvi, “Dünyada benzeri olmayan bir tabloyla karşı karşıyayız. Her yıl bir öncekinden daha kötüye gidiyoruz” ifadelerini kullandı.

"MEVCUT YAPIYI YÜKSELTMEKLE SORUN ÇÖZÜLMEZ"

İstanbul’daki mevcut yapılaşmanın sürdürülebilir olmadığını vurgulayan Selvi, çözümün binaları daha da yükseltmekte değil, şehrin baştan planlanmasında yattığını dile getirdi:
“Artık arsa kalmadı, maliyetler uçmuş durumda. Binalar yükseldikçe altyapı kaldıramıyor. Bu yapılaşma anlayışıyla İstanbul'u kurtaramayız. Kapsamlı bir yeniden planlama, kısa vadede zaman kaybettirir ama uzun vadede kazandırır.”

"İMAR TEK MERKEZDEN YÖNETİLMELİ"

Selvi, imar yetkilerinin tek elde toplanması gerektiğini belirterek mevcut sistemin karmaşasına dikkat çekti:

“Her ilçe kendi kararını veriyor, bu da şehirde görüntü kirliliğine neden oluyor. İmar bütüncül ele alınmalı. Sanayi bölgeleri de şehir dışına taşınmalı. Bu sadece konut meselesi değil, çok paydaşlı bir planlamayla ilerlemeliyiz.”

MÜTEAHHİT YAPMIYOR, EV SAHİBİ KİRAYA VERMİYOR

Arz-talep dengesizliğinin piyasayı kilitlediğini dile getiren Selvi, müteahhitlerin artık inşaat yapmaktan çekindiğini söyledi:

“Arsa sahipleri hem yüzde 50’yi istiyor hem de üstüne para talep ediyor. Müteahhitin metrekare maliyeti 1.500 doları geçti. Yeni proje yapmak cazip değil. Boş daireler elde kalıyor. Ev sahipleri de fiyat artışı beklentisiyle evini kiraya vermiyor.”

AYNI BİNADAKİ KİRALARDA 3 KAT FARK VAR

Kiralardaki kontrolsüz artışa örnekler veren Selvi, piyasadaki uçuruma dikkat çekti:
“Bağcılar’da 100 metrekarelik bir daire 16 bin TL’ye kiralanırken, aynı ilçede başka bir daireye 75 bin TL istenebiliyor. Aynı binada alt kat 15 bin liraya kiradayken, üst kat 45 bin TL’den kiralanıyor. Bu durum serbest piyasanın ötesine geçti artık kaotik bir tablo var.”

"YÜZDE 25 SINIRI PİYASADA HASAR BIRAKTI"

Geçtiğimiz yıl uygulanan yüzde 25 kira artış sınırının piyasa üzerinde kalıcı hasarlar bıraktığını belirten Selvi, şu uyarıyı yaptı:

“Bu uygulama kiracıları koruma amacı taşısa da, serbest piyasa koşullarıyla çelişti. Şimdi kaldırıldı ama etkileri devam ediyor. Öyle ki, aynı apartmanda komşunun tavrı bile kira belirlemede etkili olabiliyor.”

ÇÖZÜM İÇİN KAMU MÜDAHALESİ ŞART

Selvi’ye göre bu tabloyu değiştirecek olan tek şey güçlü bir kamu planlaması. Selvi, "Devletin gayrimenkul piyasasına müdahalesi artık kaçınılmaz. Her ilçede kentsel dönüşüm var ama bu hızla gidersek 25 yılda bile sonuç alamayız. Çok boyutlu, uzun vadeli bir model geliştirilmeli. Napolyon’un dediği gibi, ‘Dünya bir ülke olsa, başkenti İstanbul olurdu.’ Bu değeri korumak istiyorsak, gayrimenkulü akılla ve vizyonla yönetmeliyiz." açıklamasında bulundu.