Emeklilikte yaş düzeltmesi dikkate alınır mı? İşte detaylar...
Nüfus kayıtları yanlış yazılanlar daha sonra yaş düzeltmesi yaptırabiliyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışmaya başladıktan sonra yapılan yaş düzeltmelerini genel olarak emeklilikte dikkate almıyor. Ancak, kayda bağlı düzeltmeler geçerli kabul ediliyor.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, iş kazası ve meslek hastalığı dolayısıyla hak sahiplerine bağlanacak iş göremezlik geliri ya da ölüm geliri bağlanırken iş kazası veya meslek hastalığının ortaya çıktığı tarihte nüfus kütüğünde kayıtlı olan doğum tarihi esas alınıyor. Emekli aylığı veya çocuklara yetim aylığı bağlanırken ise ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışmaya başlama tarihindeki nüfus kayıt bilgileri dikkate alınıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emekli aylığı bağlanırken sigortalı çalışmaya başladıktan sonraki yaş düzeltmelerini yok sayıyor. İş kazası ve meslek hastalığında ise hekim ya da sağlık kurulu raporuyla iş kazasının veya meslek hastalığının tespit edildiği tarihe kadar olan düzeltmeleri kabul ediyor, bu tarihten sonraki düzeltmeleri kabul etmiyor.
Yargıtay, yaş ile ilgili gerçek kayıtlar esas alınıp doğum tarihinin mahkeme kararı ile düzeltilmesi halinde ise bunu gerçek yaşın kayda yansıtılması olarak değerlendiriyor. Nüfusa asıl doğum günü yazılmayıp da küçük veya büyük yazılan kişi tarafından açılan davayı, doğum gününün düzeltilmesi sonucunu doğuran klasik yaş düzeltmesi davası olarak görmüyor. Yargıtay, bu tür davalar yaş düzeltmesi ile ilgili değil kayıt düzeltmesi ile ilgili olduğundan, emekli aylığı bağlanmasında bu düzeltmelerin dikkate alınması yönünde verilen kararları doğru buluyor.
Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda yapılan son değişikliklere göre, dayanak belgesinde bulunduğu halde nüfus kütüklerine hatalı veya eksik tescil edilen ya da hiç yazılmayan bilgiler “hata” olarak değerlendiriliyor. Bu tür maddi hatalar, mahkeme kararına gerek olmaksızın Nüfus İşleri Genel Müdürlüğü veya nüfus müdürlükleri tarafından düzeltilebiliyor. Bu şekilde yapılan kayıt düzeltme işlemleri 5510 Sayılı Kanun’a aykırı düşmediğinden, düzeltilmiş yaş dikkate alınıyor.
Sonuç olarak, hastaneden alınmış doğum belgesi gibi somut delile dayalı olarak gerek mahkemece, gerekse nüfus müdürlüklerince yapılan kayıt düzeltmeleri sonucu ortaya çıkan yaş değişiklikleri emeklilikte dikkate alınıyor. Somut belgeye dayanmayan ve sigortalı çalışmaya başlama tarihinden sonra gerçekleştirilen yaş düzeltmeleri ise dikkate alınmıyor.
YAŞ DÜZELTMESİ SİGORTALI ÇALIŞMA ÖNCESİ YAPILMALI
Nüfusta doğum tarihi bilgileri yanlış olan çocukların ileride emekli olurken herhangi bir sorun yaşamaması için, çocuğun yaş düzeltme işlemlerinin sigortalı bir işte çalışmaya başlamadan önce yapılması gerekiyor.
Staj sigortası, emeklilikte dikkate alınmıyor. Bu nedenle, staj sigortası bulunan çocukların normal sigortalı (uzun vadeli sigorta kollarına tabi) olarak çalışmaya başlamadan önce yaşının düzeltilmesinde bir sorun bulunmuyor. Staj sigortası ile normal sigortalı çalışmaya başlama tarihi arasındaki yaş düzeltmeleri geçerli sayılıyor.
Yaş düzeltmede mahkeme kararının kesinleştiği tarih dikkate alınıyor. Bu nedenle mahkeme sürecindeki olası gecikmeler göz önünde bulundurularak yaş düzeltme işlemi için önceden hareket edilmesi gerekir.
Nüfus kayıtlarında bazen sadece yıl ya da ay ve yıl bilgisi yer alabiliyor. SGK, nüfus kayıtlarında doğum ay ve günleri yazılı olmayanları 1 Temmuz’da, doğum ayı yazılı olup da günü yazılı olmayanları da o ayın 1’inde doğmuş sayıyor.
Emeklilik için yaş koşulunu yerine getirdiği tarihi de buna göre belirliyor.