Ekonomi yazarı İbrahim Kahveci: 1 yıllık EYT mağduriyeti yüzünden ömür boyu emekli maaşımın yüzde 47’sini kaybettim

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) sigortalı olduktan sonra ‘oyunun kuralı değiştiği’ için iş hayatına başladığında vaat edilenden daha geç emekli olacak geniş bir kitle. Her siyasi görüşten, meslekten 'üyesi' var. 8 Eylül 1999’daki düzenlemeyle emeklilikleri ertelendi.

Düzenleme yapıldığında iktidarda olmayan AKP’nin yönetiminde geri adım atılmadı. Aksine 31 Mayıs 2006’da çıkarılan 5510 sayılı kanunla nihai emeklilik yaşı 65’e kadar çıkarıldı. Muhalefetin mağduriyetlerin giderilmesine ilişkin teklifleri reddedildi. Gerekçe olarak, 'oluşacak mali yük' gösterildi.

Ekonomik krizin etkisiyle seçmen desteğini önemli ölçüde kaybeden iktidar, son dönemde EYT sorununu yeniden gündeme aldı. EYT'li sayısının, Mayıs 2022 itibariyle 4 milyon 683 bin 441 kişi olduğu belirtiliyordu.

Hükümetin çalışmaları sürerken, Karar gazetesi yazarı İbrahim Kahveci dikkati çeken bir yazı kaleme aldı.

Kendisinin de bir EYT'li olduğunu dile getiren Kahveci, "Hatta basın-yıpranma payı işleseydi şu anda bir yıldır emekli olmuştum" ifadesini kullandı; ardından şunları kaydetti:

"Tekrar edeyim: Geçen yıl emekli olsaydım alacağım emekli ücretine bu yılbaşında ve yıl ortasında toplam yüzde 85 enflasyon zammı yapılacaktı. Ve bu zamlar ile 14.250 lira emekli ücretim olacaktı.
Sadece ve sadece 1 yıl EYT yüzünden bekledim ve emekli olamadım. Ne kaybettiğimi söyleyeyim: Şu anda emekli olsam 9.700 lira maaş alabiliyorum.

1 yıllık EYT yüzünden emekli maaşım reel olarak %47 düştü. Bu konu bir yıl vs değil; bir yıllık EYT yüzünden ömür boyu emekli maaşımı yüzde 47 eksik alacağım.

Bu sistemi kuranları, bu sitemi yürütenleri ve bu sistemi savunanlara ben ne diyeyim şimdi.... Hani çalıştıkça emekli maaşı artacaktı? Hani çalışan kazanacaktı? Resmen kandırıldık; bunu herkes biliyor ama yeniden ilan edeyim.

Benim gibi milyonlarca insan var... Veya ben de o milyonlarca insandan biriyim. Sorun nasıl çözülür diye yeniden belirtmek isteğim için kendi durumumu da ekledim.

Sorun çok ama çok basit aslında. 2008 dandik reformu bir kere rafa kaldıracağız. Maaş bağlama oranı vs olmaz... Ne kadar prim ödediysen emekli olarak alacağın maaş zamanı bağlı olarak verilir.

Ortalama ömür belli... İstersen 20 yaşında işe başla ve 30 yaşında emekli ol... Hiç mesele değil... Asgari emekli maaşı diye bir şey olmaz. Ne kadar prim- o kadar maaş.

Bunu ben demiyorum aslında. İYİ Parti Kalkınma Politikaları Başkanı Prof. Dr. Ümit Özlale bizzat defalarca dile getirdi. 50 yaşında emekli olup sürünecek maaş alacağına 60 hatta 65 yaşında emekli olunca çalıştığı ücretin bile üzerinde emekli maaşı alınabilir.

Şimdi EYT çıkacak ve herkes EYT’ye koşacak. Milleti buna mecbur ettiler. Ama kimsenin aklına 'yahu biz çalışmayı teşvik edici, kalıcı bir iyileştirme yapalım' demek gelmiyor.

Bu ülke çok mu kazanıyor da 50-55 yaşına emekli olunacak? Kimse kimseyi kandırmasın... Emekli maaşı ile herkes ömür boyu sürünmek zorunda kalacak.

Haksız adaletsiz ve ülkenin aleyhine bir çözüm üzerinde herkes mutabık kalmış gibi... Ama birileri bunu söylemek zorunda.

Bir EYT’li olarak söylüyorum: Hatta 1 yıllık EYT mağduriyeti yüzünden ömür boyu emekli maaşının yüzde 47’sini kaybeden biri olarak söylüyorum: Çözüm bu değil."

Yazının tamamı.