Birden Fazla Evi Olanlar Dikkat! Bakanlık Gerçek Değeri Gizlenen Tapular İçin Harekete Geçti
Gayrimenkul alım satımında tapuda düşük bedel gösteren ve kira gelirini beyan etmeyen kişiler, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) radarına girdi. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kayıt dışı ekonomiyle mücadele amacıyla geliştirilen Mekansal Veri Analiz (MEVA) Sistemi ile bu yıl içerisinde 16 binden fazla taşınmaz incelendi. Gerçek değer ile tapuda gösterilen değer arasında fark tespit edilen işlemler nedeniyle 9.150 kişiden izahat talep edildi.
Kaynak: AA
GİB’in dijital dönüşüm çalışmaları kapsamında geliştirilen MEVA, tapu kayıtlarından yapı ruhsatlarına, banka kredisi verilerinden emlak ilanlarına kadar çok sayıda kaynaktan bilgi topluyor. Coğrafi bilgi sistemi tabanlı bu yazılım sayesinde, bir taşınmazın alım satım ve kira değeri analiz edilebiliyor. Bu sayede vergilendirme süreçlerine yönelik daha gerçekçi ve veriye dayalı değerlendirmeler yapılabiliyor.
DEFTERDARLIKLARDA ÖZEL EKİPLER DEVREDE
MEVA uygulaması kısa süre önce 81 ildeki defterdarlıklarda aktif hale getirildi. Kurulan özel ekipler, sistem üzerinden veriye dayalı analiz ve denetim süreçlerini yürütüyor. Son 2-3 ayda yapılan gayrimenkul satışları incelenerek, tapuda beyan edilen bedellerin gerçek satış fiyatlarına ne kadar yakın olduğu kontrol ediliyor. Aradaki farkın yüksek olması halinde alıcı ve satıcılardan açıklama isteniyor.
5,9 MİLYAR LİRALIK BEDEL GÖNÜLLÜ ARTIRILDI
2025 yılı içerisinde yapılan taramalarda, 16 binden fazla taşınmaz detaylı olarak incelendi. Tapu beyanı ile gerçek bedel arasında fark olan işlemler sonucunda 9.150 kişiye bildirim gönderildi. Bu kişilerden 2.475’i gönüllü olarak uyum göstererek, beyan ettikleri satış bedellerini toplamda 5,9 milyar lira artırdı. Bu artış üzerinden 113,9 milyon liralık tapu harcı, ceza uygulanmadan ödendi.
UYUM GÖSTERMEYENE VERGİ İNCELEMESİ GELİYOR
Gönüllü ödeme yapmayanlar ise vergi incelemesine sevk ediliyor. Bu kişiler hakkında eksik harç tahsilatı %25 vergi ziyaı cezası ile birlikte yapılacak. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, MEVA’nın kısa süre içinde tüm vergi dairelerinde aktif olarak kullanılacağını belirterek, sistemin sadece alım satım değil, kira gelirlerinin de tespitinde etkin rol oynayacağını vurguladı.
KAYIT DIŞILIKLA MÜCADELEDE YENİ DÖNEM
Mehmet Şimşek’in verdiği bilgilere göre, her vergi dairesi, sorumluluk alanındaki taşınmazlara dair detaylı harita verileri üzerinden anında analiz yapabilecek. Böylece kira geliri elde edilip beyan edilmeyen taşınmazlar da kısa sürede tespit edilecek. MEVA ile birlikte vatandaşların, açıklama beklenmeden pişmanlık hükümlerinden yararlanarak harçlarını doğru beyanla ve cezasız ödeme imkânı bulunuyor.
Uygulamanın temel amacı, gayrimenkul işlemlerinde doğru bedellerin beyan edilmesini sağlayarak kayıt dışı işlemleri azaltmak ve vergi uyumunu artırmak.