Altından Değerli Hasat Başladı! Tozu Bile Çeyrek Altını Geçti, Devletten Özel İzinle Satılıyor
Endemik bitki türleri arasında yer alan ve doğadan toplanması yasak olan salep orkidesi, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan özel izinle ekilerek ekonomiye kazandırılıyor. Samsun’da yoğun olarak üretilen bu değerli bitki, kurutulup öğütüldükten sonra toz halinde satışa sunuluyor. Ekolojik Üreticiler Eğitim ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Hakkı Karaman, salep üretiminin hem ekonomik hem de sağlık açısından büyük önem taşıdığını vurguladı.
Kaynak: DHA
Samsun başta olmak üzere Aydın, Balıkesir, Kahramanmaraş ve Burdur gibi illerde üretilen salep orkidesinin fiyatı dikkat çekiyor. Karaman, 2025 baharında salebin yaş alım fiyatının kilogram başına 500 TL olacağını, kurutulmuş halinin ise 3 bin TL’den satılacağını belirtti. İşlenerek paketlenmiş ürünlerin piyasa fiyatı ise kilogram başına 6 bin TL’yi buluyor.
Karaman, “Kurutma sırasında yaklaşık 5-6 kilogram yaş salep, 1 kilogram kuru salepe dönüşüyor. Ürünümüz katkısız olarak piyasaya sunuluyor. Ekonomik değerinin yanı sıra sağlık açısından faydaları nedeniyle bu şekilde kullanılmasını tavsiye ediyoruz” dedi.
SAMSUN, SALEP ÜRETİMİNİN MERKEZİ
Türkiye genelinde salep üretiminin büyük kısmı Samsun’da gerçekleştiriliyor. Bu yıl Samsun’da çoğaltım amaçlı 115 dekar alanda 63 ton, gıda amaçlı ise 71 dekar alanda 42,5 ton üretim yapıldı. Üretilen miktarın büyük kısmı 19 Mayıs ilçesinden geliyor. Karaman, 2024 yılında 19 Mayıs ilçesinde üretilen 25 ton salebin, kurutularak veya işlenerek piyasaya sunulduğunu ve ilçeye 12-13 milyon TL gelir sağladığını açıkladı.
ÜRETİM SÜRECİ VE ÇİFTÇİ KAYGILARI
Salep üreticilerinden alınması planlanan kayıt ücretleri, çiftçileri tedirgin ediyor. Karaman, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayınlanan yazıda, Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) güncellemeleri ve tespit çalışmaları için çiftçi başına bin 745 TL ücret talep edildiğini ifade etti. Hasat döneminde aynı miktarda ücretin yeniden alınacağı belirtilirken, çiftçiler bu uygulamayı eleştirdi. Karaman, “Bu tür ücretlendirmeler, üreticilerin cesaretini kırıyor. Bakanlıkla görüşmelerimiz devam ediyor; çözüm sağlanması için çalışıyoruz” dedi.
TÜRKİYE’DE ENDEMİK BİTKİLER VE YETERSİZ FAYDA ORANI
Türkiye, 3 bin 700 endemik bitki türüyle Avrupa’nın önünde yer almasına rağmen bu kaynaklardan faydalanma oranı sadece yüzde 0,4 seviyesinde. Karaman, “Avrupa’da faydalanılabilir bitki türlerinden yüzde 74,5 oranında yararlanılıyor. Türkiye’de bu oran oldukça düşük. Salep gibi değerli bitkilerin ekonomiye kazandırılması için daha fazla çalışma yapılması gerekiyor” diye konuştu.
2025, TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER YILI OLACAK
Karaman, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılını tıbbi ve aromatik bitkiler yılı ilan edeceğini duyurdu. Bu kapsamda salep üretiminin desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Karaman, hem çiftçilerin teşvik edilmesi hem de endemik bitki potansiyelinin artırılması için gerekli adımların atılmasını talep etti.