Bilim insanlarından endişelendiren açıklama: Milyon yıllık virüsler geri mi dönüyor?

Bilim insanları, insanlığın yeni ve tuhaf bir salgın tehdidiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarıda bulundu. Toprakta donmuş eski virüslerin, dünyanın ısınan iklimi tarafından çözülerek büyük bir hastalık salgınına yol açabileceği düşünülüyor.

Bilim insanları, eski mikroorganizmaların neden olduğu bir hastalığın erken vakalarını tespit edecek bir Arktik izleme ağı planlamaya başladı. Buna ek olarak, olası bir salgını kontrol altına almak amacıyla enfekte kişilere karantina ve uzman tıbbi tedavi sağlayacak ve enfekte kişilerin bölgeyi terk etmesini önleyecek.

Genetikçi Jean-Michel Claverie, "Şu anda pandemik tehditlere ilişkin analizler güney bölgelerde ortaya çıkıp daha sonra kuzeye yayılabilecek hastalıklara odaklanıyor. Buna karşılık, kuzeyde ortaya çıkıp güneye doğru ilerleyebilecek bir salgına çok az önem veriliyor ve bunun bir ihmal olduğuna inanıyorum. Orada insanlara bulaşıp yeni bir hastalık salgını başlatma potansiyeline sahip virüsler de var." dedi.

Rotterdam'daki Erasmus Tıp Merkezi'nden Marion Koopmans, “Permafrostta hangi virüslerin bulunduğunu bilmiyoruz, ancak bir hastalık salgınını, örneğin çocuk felcinin eski bir türünü tetikleyebilecek kapasitede bir virüsün var olabileceğine dair gerçek bir risk olduğunu düşünüyorum. Böyle bir şeyin olabileceğini varsaymak gerekiyor" dedi.

2014 yılında Claverie, Sibirya'da canlı virüsleri izole eden ve binlerce yıldır permafrostta gömülü olmalarına rağmen tek hücreli organizmaları hala enfekte edebildiklerini keşfeden bilim insanlarından oluşan bir ekibe liderlik etti. Geçen yıl yayınlanan daha ileri araştırmalar, Sibirya'daki yedi farklı bölgeden 48 bin 500 yaşındaki virüs örneklerini ortaya çıkardı.

Claverie, "İzole ettiğimiz virüsler yalnızca amipleri enfekte edebiliyordu ve insanlar için hiçbir risk oluşturmuyordu. Ancak bu, şu anda toprakta donmuş olan diğer virüslerin insanlarda hastalıkları tetikleyemeyeceği anlamına gelmiyor. Örneğin, iyi bilinen insan patojenleri olan çiçek virüsü ve herpes virüslerinin genomik izlerini belirledik. Permafrost ile ilgili en önemli nokta, soğuk, karanlık ve oksijenden yoksun olmasıdır; bu da biyolojik materyalin korunması için mükemmeldir. Bir yoğurdu permafrost'a koyabilirsiniz ve 50 bin yıl sonra hâlâ yenilebilir olabilir." dedi.

Bilim insanları donmuş toprağın en derin seviyelerinde bir milyon yaşına kadar virüsler içerebileceğini, dolayısıyla yaklaşık 300 bin yıl önce ortaya çıktığı düşünülen virüslerin kendi türümüzden çok daha eski olacağını açıkladı. Claverie, "Bağışıklık sistemlerimiz bu mikropların bazılarıyla hiç temas etmemiş olabilir ve bu da başka bir endişe" dedi.