CHP’li Yankı Bağcıoğlu’ndan Anayasa Mahkemesi Kararına Tepki

CHP Milli Savunma Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Yankı Bağcıoğlu, Anayasa Mahkemesi’nin 30 Nisan 2025 tarihli kararına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.

Bağcıoğlu, kararın Türk Silahlı Kuvvetleri’nin komuta yapısındaki çarpıklığı gideremediğini ve Anayasa’nın 117’nci maddesiyle çelişen mevcut yapının sürdürülmesine neden olduğunu vurguladı.

'TALEPLER REDDEDİLMİŞ'

Bağcıooğlu’nun açıklamasında şu ifadeler yer aldı:

Anayasa Mahkemesi 30/04/2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararında (AYM, E.2021/44, K.2024/172, 17/10/2024) 18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılı TSK Personel Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un bazı maddelerinin Anayasa’ya aykırı olması nedeniyle CHP tarafından yapılan başvuruyu incelemiş ve karara bağlamıştır. Bahse konu kararda Anayasa’ya aykırılığı sebebiyle iptali talep edilen maddeler genel anlamda Genelkurmay Başkanı, Kuvvet Komutanlıkları ile Milli Savunma Bakanlığının ilişkileri ve emir-komuta yapısını mevcut hale getiren düzenlemelerin iptali yönündeki talepler reddedilmiştir.

'YENİ DÜZENLEMEYLE MSB’YE BAĞLANMIŞTIR'

Bilindiği üzere, 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği sonrasında Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’ne geçilmiş, Milli Savunma Bakanlığı ile Genelkurmay Başkanlığının görev, yetki ve sorumlulukları “1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile yeniden düzenlenmiş, Kuvvet Komutanlıkları, önceki yapıda Genelkurmay Başkanlığına bağlı iken yeni düzenlemeyle MSB’ye bağlanmıştır.

'HARP PRENSİPLERİYLE ÇELİŞMEKTE'

Ancak Anayasa’nın “Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı” başlıklı 117’nci maddesi açık bir şekilde Genelkurmay Başkanı’nı Silahlı Kuvvetlerin komutanı olarak tanımlamaktadır. Buna rağmen mevcut idari yapıda Genelkurmay Başkanı ile Kuvvet Komutanlıkları arasında doğrudan bir hiyerarşik bağ bulunmamakta, her biri MSB’ye bağlı olarak yapılandırılmıştır. Bu durum askerlik bilimi, emir-komuta birliği ve harp prensipleriyle çelişmektedir.

'AYKIRI BİR KARMAŞAYA NEDEN OLMUŞTUR'

Komutanlık, yalnızca bir unvan değil; sevk ve idare sorumluluğudur. Kuvvetlerin barış ve savaş zamanlarında tüm yönleriyle hazırlığı, eğitiminden sağlığına kadar, komutanın mutlak otoritesi ve yetkisi altında olmalıdır. Bugünkü sistem ise, askerî vesayeti kaldırma iddiasıyla oluşturulmuş olsa da, hem anayasal düzenlemelere hem de modern askerî yapılara aykırı bir karmaşaya neden olmuştur.