Kuraklık sonrası yağmurlar neden sel baskınlarına neden oluyor?
Uzun süren kuraklık döneminin ardından yaşanan yağışlar birçok ülkede ani sel baskınlarına neden oluyor. Uzmanlar bunun, kurak topraklarda suyun yeterince emilememesi nedeniyle gerçekleştiğini söylüyor.
Bilim insanları kuraklığın ardından gelen yağışların sellere neden olabileceği konusunda uyarıyor. Uzun süren kuraklık döneminin ardından en çok ihtiyacımız olan şey yağış gibi görünüyor. Peki bu yağışlar neden ani sel baskınlarına neden oluyor?
Birleşik Krallık'ta bu yaz iki sıcak hava dalgası etkili oldu ve sıcaklıklar rekor kırdı. Bunun yanında Birleşik Krallık'ın önemli bir bölümüne düşen yağış mevsim normallerinin oldukça altındaydı.
BBC'de yer alan habere göre, Birleşik Krallık Hidroloji ve Ekoloji Merkezi, bu durumun toprakları pişirdiğini, çok düşük nem seviyelerinin toprağı kurutup sertleştirdiğini söylüyor.
Yağmur, gök gürültülü fırtınalarda olduğu gibi çok miktarda ve yüksek hızda yağarsa, toprak tarafından emilemez. Bunun yerine yüzeyde birikir. Eğimli yüzeylerde bu su hızla akar ve ani sellere neden olur.
Reading Üniversitesi'nden meteorolog Dr Rob Thompson, BBC News'e verdiği demeçte, bu sağanakların etkisini betonun üzerine yüksek hızda su dökmeye benzetiyor.
Thompson: "Bahçelerimizin, parklarımızın ve tarım arazilerimizin zeminleri artık neredeyse asfalt ve beton kadar kuru. Asfalt olmayan alanlar da artık yağmur yağdığında asfalt gibi davranacak." diyor.
Lancaster Üniversitesi'nden toprak bilimci Prof John Quinton, kuraklığın toprak üzerindeki en büyük etkisinin hidrofobisite yani su geçirmezlik olduğunu söylüyor.
Su, su geçirmez bir monta çarptığında emilmez; montun üstünde damlacıklar oluşur ve su, akıp gider. Topraktaki organik madde kuruduğunda üzerinde suyu geçirmeyen bir malzeme tabakası oluşur ve benzer bir durum yaşanır. Prof Quinton, "Toprak suyu ememez bunun yerine su, yüzeyde kalır" diyor.