'Bilgiye değil, milli duyguları sağlam gençlere ihtiyaç vardır...' diyen Marksist bir eğitimci

“Bilgiye değil, milli duyguları sağlam gençlere ihtiyaç vardır...Tarımın ve köylerin kalkınmasına amaçlayan bir öğretim şarttır.”

1882-1921 yılları arasında yaşamış olan Ethem Nejat köylünün ve tarımın eğitim yoluyla kalkınacağına inanmış, bu yolda da gençlere pratik beceriler ve milli duygular kazandırmanın gerekliliğini ifade etmiştir.

İş ve uygulama eğitimi, köy hayatının uygarlaştırılması için geliştirdiği düşünceleriyle ileride kurulacak köy enstitülerini hatırlatacak çalışmalarda bulunmuş; halk eğitimi hakkında önemli görüşler geliştirmiştir, Ethem Nejat. O daha 1910’larda Terbiye-i İptidaiye Islahatı adlı broşüründe halk eğitimi ile çocuk eğitimi arasındaki sıkı ilişkiyi vurgulamış, bilgisiz ve tutucu olmanın çocuğun yetişmesi için gerekli çevrenin hazırlanmasını engelleyeceğini, bu nedenle okul eğitimine koşut biçimde halk okullarının da açılmasını, müzik, tiyatro konferans müze, bahçe, spor, bayrak yarışma, yürüyüş etkinlikleri altında katılımının sağlanmasını açıklamıştır(Sakaoğlu, 2018). Onu halk eğitimine bu kadar önem vermesin de Eskişehir, Adana ve İzmir'de İl Milli Eğitim Müdürlüğü yaptığı dönemdeki gözlemleri de etkilidir.

Ethem Nejat; eğitim ile ilgili Tekâmül ve Kanunları, Mektepçilik, Çocuklarımızı Nasıl Büyütmeliyiz, Terbiye-i İptidaiye Islahatı gibi önemli eserler vermiş, Yeni Fikir dergisini çıkarmıştır. Eğitim ile ilgili Marksist görüşleri savunduğu “Darülmualliminli Gençlere” isimli önemli bir yazısı vardır. Beden Eğitimi, Tarım, Müzik, El İşleri derslerinin önemine işaret etmiş, çevre korunması ile ilgili olarak ilk kez fikir üreten eğitimcidir(Akyüz, 2001). Cavit Binbaşıoğlu Ethem Nejat’ın eğitime en önemli katkılarından birinin “Terbiye-i İptidaiye Islahatı (İlköğretim Reformu)” adlı eseri olduğunu belirtir. Onun ilköğretime yönelik belirlediği amaçlar vardır. Ama yukarıda belirttiğimiz üzere Ethem Nejat'ın köylünün ve tarımın eğitimle kalkınacağına dair görüşleri ileride uygulanacak Köy Enstitüleri'nin ve Yatılı Bölge Okulları’nın temeli olmuştur.

Çevre eğitimine dair öncülüğünü yaptığı görüşleri, Ağaç Bayramı etkinliklerini başlatmış olması, köy ütopyası, bedensel ve yaşama dönük eğitim gibi fikirleri de diğer önemli katkılarıdır, eğitimimize. Türkiye Hepimizin, Eğitim Hepimizin…