Türkiye, Starbucks’ın en çok olduğu 2. ülke iddiası doğru değil
Mahfi Eğilmez’in bir yazısında Türkiye’deki Starbucks sayısının nedenini açıkladığı iddiası doğru değil.
Sözcü Gazetesi’nde 25 Eylül 2020 tarihinde yayınlanan bir haberde, Türkiye’nin Starbucks şubeleri sıralamasında Avrupa ikincisi olmasıyla, iktisatçı Mahfi Eğilmez’in 2019’da yazdığı “Gösteriş Tüketimi ve Züppe Etkisi” isimli bir yazı bir araya getirildi. Haberde kahve zincirine Türkiye’nin yoğun ilgisinin nedeninin, Eğilmez tarafından züppe etkisi ile açıklandığı iddia ediliyordu.
EĞİLMEZ’İN YAZISI KAHVE ZİNCİRİ HAKKINDA DEĞİL
Eğilmez bahsi geçen “Gösteriş Tüketimi ve Züppe Etkisi” başlıklı yazısını, 17 Ekim 2019’da şahsi blogunda yayınladı. Eğilmez yazıda Thorstein Veblen’a ait ‘gösteriş tüketimi’ kavramını "Sınıf atlayan sonradan görme zenginlerin lüks tüketime yönelmeleri" olarak tanımlıyor. John Maynard Keynes’e ait ‘Züppe etkisi’nin ise, bir tüketim ürününe yüksek gelirlilerin talebinin, düşük gelirlilerinkiyle ters yönde olması anlamına geldiğini açıklıyor. Ardından Türkiye’de uzun süredir ücretler enflasyon kadar artmamasına rağmen, restoran, kafe, AVM gibi mekanların dolu gözükmesini bu teorilerle bağdaştırıyor. İktisatçı yazısında herhangi bir marka adına yer vermiyor, tespitte bulunuyor.
İktisatçı Mahfi Eğilmez de iddianın yayılmasının ardından bir açıklama yaparak, yazısının herhangi bir markayla ilişkisi olmadığını aktardı. Bir diğer açıklamada ise yazıdaki tespitlerini paylaştı ve bazı ekonomi kaynakları önerdi. Konuyla ilgili Malumatfuruş da bir tweet paylaştı.
Statista verilerine göre Ocak 2019 itibariyle Türkiye Starbucks şube sayısı bakımından Avrupa’da ikinci sırada bulunuyor.
Kahve zincirinin Türkiye sınırlarında kapladığı alanla ilgili tartışma ya da gündemler ise yeni değil. Teyit 2018 yılında Türkiye'de Starbucks ile ilgili ortaya atılan bu iddiaları değerlendirmiş, şube sayılarıyla ilgili iddiaların doğru olduğu sonucuna varmıştı.