Öğretmenin gündemi yoksulluk! Maaşlar enflasyon karşısında eridi

Bir öğretmenler günü daha geride kalırken bu sene ataması yapılmayan öğretmenler ve 1 milyonu aşkın öğretmenin yaşadığı maddi sorunlar gündemdeydi.

Birgün'den Ozan Gündoğdu'nun haberine göre; 17 yılda öğretmen maaşı gerek altın, döviz gerekse diğer ücretler karşısında erimiş durumda.

2003 Temmuz’dan bu yana öğretmen maaşı belki 5 katına çıktı; ancak aynı anda tüm mal ve hizmetlerde benzer oranda fiyat artışları yaşandı. Üstelik o günlerde borçlu olmayan öğretmenin bugün kredi kartı ve bireysel kredi borçlarıyla başı dertte.

Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı resmi ve özel okullarda 2019-2020 eğitim öğretim yılında 1 milyon 126 bin 780 öğretmen ve açık öğretim dahil toplam 17 milyon 870 bin 712 öğrenci, eğitim öğretime devam ediyor. Bakanlık bünyesinde göreve yeni başlayan 9. derece 1. kademedeki bir öğretmenin maaşı 1 Temmuz 2003’te 626 lira iken 1 Temmuz 2019 itibariyle 3 bin 910 liraya yükseltildi.

Böylece öğretmenin maaşına AKP döneminde toplam yüzde 524 oranında zam yapılmış oldu. Ancak aradan geçen bu yıllarda neye ne kadar zam geldi? Dahası öğretmen maaşı diğer ücretler karşısında ne oldu? Öğretmenlerin borç yükü ne kadar arttı? 24 Kasım Öğretmenler Günü’nde öğretmenin mali durumundaki değişime mercek tuttuk.

Tarih 1 Temmuz 2003

>> Öğretmen maaşı = 626 lira
>> Öğretmen maaşı = 2,8 asgari ücret
>> Öğretmen maaşı= 19,5 çeyrek altın
>> Öğretmen maaşı= 447 dolar
>> Türkiye milli geliri (2003)=311 milyar dolar

1 Temmuz 2003 tarihinde maaşını çekmeye giden öğretmenin eline 626 lira geçti. Bu para ile o günlerde alabildiği pek çok ürünü, bugünkü maaşıyla aynı miktarda alamıyor.

Öğretmenler enflasyon sepetindeki gıda ürünlerinin yarısında alım gücünü kaybetmiş durumda. Öte yandan dolara karşı alım gücünü kısmen koruyan öğretmen, altına karşı alım gücünü kaybediyor.

Tarih 24 Kasım 2019

>> Öğretmen maaşı: 3 bin 910 lira
>> Öğretmen maaşı: 1,9 asgari ücret
>> Öğretmen maaşı: 8,8 çeyrek altın
>> Öğretmen maaşı: 687 dolar
>> Türkiye milli geliri (2018)=784 milyar dolar

24 Kasım 2019 itibariyle öğretmen maaşı 3 bin 910 lira. 16 yıl öncesiyle kıyaslandığında durumunda kayda değer bir değişiklik gözlenmiyor. Gıda mallarının yarısında öğretmenin alım gücü düşerken diğer yarısında alım gücü artmış durumda. Zira 2003 yılında 311 milyar dolar olan milli gelir, 2018 yılında kalem oyunlarıyla da olsa 784 milyar dolara yükseliyor. Yani milli gelir dolar bazında yüzde 150 artıyor. Ancak öğretmen bu artıştan payını alamıyor. Maaşındaki dolar bazında değişim yüzde 54 ile sınırlı kalıyor.

HER ŞEY ZAMLANDI

Öğretmen maaşına Temmuz 2003’ten bugüne yüzde 524 oranında zam yapıldı. Peki temel ihtiyaçlar ne kadar zamlandı? TÜİK verilerinden yola çıkarak öğretmenin alım gücünü kaybettiği ürünleri derledik.

2003 Temmuz’dan bugüne gelen zamlar

>> Beyaz peynir: yüzde 584
>> Limon: yüzde 2 bin 407
>> Kabak: yüzde 560
>> Sarımsak: yüzde 949
>> Yeşil soğan: yüzde 667
>> Baharatlar: yüzde 573
>> Rakı: yüzde 972
>> Cep telefonu görüşme ücreti: yüzde 2 bin 54
>> Kırtasiye malzemeleri: yüzde bin 295
>> Kira: yüzde 446
>> Öğretmen maaşı: yüzde 524

Eğitim Sen, 24 Kasım Öğretmenler Günü nedeniyle öğretmenlerin sorunlarını ele alan bir çalışma yayımladı. 4 bin 657 öğretmen arasında yapılan anketin sonuçlarına göre, öğretmenlerin yüzde 97’sinin son bir yıl içerisinde satın alma gücü azaldı, yüzde 78’inin de son bir yıl içerisinde borçları arttı. Öğretmenlerin yüzde 69’u ekonomik koşulları daha iyi olan bir iş teklifi aldığında mesleğini bırakabileceğini söylerken, yüzde 64’ü ise kendisini işyerinde değerli hissetmiyor.

Anket sonuçlarına göre, öğretmenlerin yüzde 90’ı Milli Eğitim Bakanlığı’nın sorunları çözmek için ürettiği politikaları gerçekçi bulmuyor. Yüzde 92’si mülakat ile öğretmen alımının eşit, adil ve yansız olmadığını düşünüyor. Yüzde 74’ü de eğitimde cinsiyet eşitliği olmadığını savunuyor. Yüzde 84’ü ise okullardaki şiddet olayları nedeniyle kendini güvende hissetmiyor.